Drukjacht op everzwijnen in Postel veilig en vlot verlopen : 1 dier geschoten

De drukjacht in Postel op everzwijnen is maandag vlot en veilig verlopen. Het uiteindelijke resultaat bleef beperkt tot één geschoten everzwijn. In totaal namen 60 jagers en 140 drijvers deel aan de gecoördineerde jacht.

Ondanks het beperkte resultaat spreken alle betrokken instanties van een geslaagde actie. Zo werden de veiligheidsrichtlijnen door zowel jagers, drijvers, automobilisten, wandelaars als fietsers prima opgevolgd.

Verdere analyses van het verloop van de drukjacht moeten uitwijzen welke werkwijze aangewezen is om de explosieve groei van de everzwijnenpopulatie in deze regio tegen te gaan.

De inperking van het aantal everzwijnen in Postel is noodzakelijk om de verkeersveiligheid te garanderen en verdere schade voor landbouwers en de natuur te voorkomen.
 
Het afgelopen jaar vonden er op de drukke gewestwegen rond Postel vier ernstige aanrijdingen plaats. Daarnaast zorgt het overtal aan everzwijnen voor grote schade aan landbouwgewassen, maar ook aan kwetsbare vegetaties, vennen en natuurpoelen. Om de snelgroeiende populatie in de hand te houden, vond er na intens overleg met alle betrokkenen in heel Postel een drukjacht plaats.

Snelheidsbeperkingen en waarschuwingsbordjes hielpen bij het vlotte verloop van de actie, die voor het eerst plaats vond in dit gebied. Het belangrijkste resultaat is dat alles veilig en vlot verliep. In totaal werden er twee grote groepen van in totaal 60 everzwijnen gespot.

Uiteindelijk werd één dier dodelijk getroffen. Everzwijnen in beweging halen vlot snelheden van 50 tot 60 kilometer per uur. Bovendien mochten de jagers enkel schieten binnen een afstand van 70 à 80 meter.
 
Het belangrijkste resultaat van vandaag is de opgedane ervaring zowel tijdens de gecoördineerde jacht als in de voorbereidingsfase. Verschillende overheidsinstanties en jachtrechthouders hebben nauw samengewerkt aan een draaiboek dat na deze actie verder kan worden aangepast en verfijnd. De veiligheid stond steeds centraal.
 
Waarom deze actie?
Everzwijnen kweken enorm snel. Voorbeelden in Limburg en West-Vlaanderen bewijzen dat de toename op korte tijd explosief kan zijn. Everzwijnen leven in groepen van 5 tot 11 dieren.

De zwaarste mannelijke dieren kunnen meer dan 100 kilogram wegen. Bij een aanrijding aan hoge snelheid veroorzaakt dit zware ongevallen, met lichamelijke letsels of zelfs potentieel dodelijke afloop. De dieren slapen overdag, terwijl ze ’s nachts in groep rondtrekken op zoek naar voedsel.
 
Tijdens hun zoektocht naar eten gaan de dieren driest te werk, waardoor over zeer grote oppervlaktes schade ontstaat aan landbouwgewassen, maar ook aan natuurgebieden met kostbare vennen, natuurpoelen en struikachtige vegetaties. V

oor wandelaars en fietsers leveren deze in principe schuwe dieren weinig gevaar op. Enkel drachtige zeugen of zeugen met biggen reageren agressief.
 
Explosieve groei
Het aantal everzwijnen in Postel wordt door verschillende instanties de laatste jaren met argusogen opgevolgd. Momenteel wordt hun aantal in Postel geschat op tussen de 60 à 150 dieren, wat de draagkracht van dit natuur- en landbouwgebied ruim overschrijdt. Omdat everzwijnen zich ’s nachts 15 à 20 kilometer verplaatsen, wisselt de populatie in een afgebakend gebied dagelijks.
 
Om de explosieve groei van everzwijnen in Postel onder controle te krijgen, drong een eerste gecoördineerde actie zich op. Postel is verdeeld in verschillende jachtbeheereenheden. Deze staan elk onder controle van een Wildbeheereenheid (WBE).

Wanneer één WBE een geïsoleerde bejaging doet, vluchten de dieren gewoon naar een aanpalend gebied. Daarom is er na uitvoerig overleg beslist om over te gaan tot een gecoördineerde actie, met name een drukjacht over een ruim gebied.
 
Wat is drukjacht?
Bij een drukjacht zetten een aantal jagers zich op strategische plaatsen  waar de everzwijnen regelmatig voorbijkomen. Belangrijk is dat de everzwijnen deze wissels enkel gebruiken in normale omstandigheden en niet wanneer ze in paniek zijn omwille van een zeer intensieve klopjacht.

Daarom wordt tijdens een drukjacht een normale verstoring door wandelaars, recreanten of bosarbeiders gesimuleerd. Bij een dergelijke verstoring verplaatsen de everzwijnen zich - vaak lang voor de mensen hen opmerken - weg van de verstoringsbron.
 
Veiligheid
Om alle risico’s uit te sluiten spraken de verschillende overheden een aantal bijkomende veiligheidsmaatregelen af. Zo gold er op alle gewestwegen doorheen Postel een tijdelijke snelheidsbeperking tot 50 kilometer per uur.

Normaal mag je hier 70 of 90 rijden. De verkeerspolitie hield extra toezicht op de autostrade E34 en de gemeentelijke groendienst plaatste op alle officiële en potentiële wandel- en fietspaden opvallende waarschuwingsbordjes. Deze maatregelen werden door iedereen stipt opgevolgd. 
 
Voor de jacht werd een uitvoerige uiteenzetting gegeven over de in acht te nemen veiligheidsmaatregelen. De voornaamste maatregel was dat alle jagers schieten vanuit een hoogzit, waardoor een eventuele gemiste kogel onmiddellijk in de grond verdwijnt en geen schade kon aanrichten. Alle drijvers droegen fluorescerende hesjes en stonden onder leiding van iemand die het gebied goed kent.
 
Wetenschappelijk onderzoek
Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) volgde de actie op het terrein wetenschappelijk op. Op basis van verzamelde informatie over de geschoten everzwijnen en het verloop van de bejagingsactie maakt het instituut verdere analyses van de everzwijnenpopulatie en volgen er suggesties voor de verdere aanpak van de problematiek. 
 
Wat met het geschoten dier?
De geschoten dieren tijdens een actie moeten wettelijk gezien aan het OCMW worden aangeboden. Door de steeds strengere normen voor voedselveiligheid weigeren de meeste OCMW’s dit.

In dat geval wordt het dier eigendom van de schutter. Voor deze drukjacht besliste het ANB om de dieren te schenken aan de vrijwillige drijvers als dank voor hun deelname aan de actie.
 
Deelnemende instanties
De actie gebeurde onder de volledige verantwoordelijkheid van alle jachtrechthouders. Elke jachtterreinhouder was verantwoordelijk voor de veiligheid binnen zijn gebied.

Tijdens de voorbereiding van deze gecoördineerde actie konden zij rekenen op de ondersteuning van het gemeentebestuur, de politiezone Balen – Dessel  - Mol, Administratie Wegen en Verkeer, Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO).

De wildbeheereenheden WBE Postel Jacht en Natuur, WBE Dessel en WBE De Vart stonden in voor de interne communicatie tussen de jagers. Ook het Agentschap voor Natuur en Bos zal de huidige actie evalueren met het oog op de verdere beheersing van de populatie everzwijnen in Vlaanderen.