OPZ Geel neemt nieuwe gebouwen in gebruik voor zijn divisie Jongeren en het is iets bijzonder geworden: fraaie houten huizen rond een pleintje, eromheen veel vrije ruimte en groen. Uitnodigend, warm, geruststellend.

Uiteraard geldt in zorg bij uitstek het adagium dat mensen het verschil maken – niet gebouwen of structuren – en we kunnen rekenen op fantastische teams vol enthousiasme en expertise. Maar dat het allemaal kan in een frisse, aangename omgeving die in niks gelijkt op een ziekenhuis, geeft een extra duwtje in de rug voor de warme zorg die we willen bieden.

Enkele van de nieuwe huizen zijn aan elkaar gebouwd. Centraal – in een losstaand paviljoen – bevinden zich het onthaal, consultatieruimtes en het ambulant centrum. Een tweede losstaand paviljoen vormt het therapeutisch centrum en geeft onderdak aan de leslokalen, de therapieruimtes en een polyvalente ruimte.

De drie leefgroepen – Kids, Tieners en For-K – worden ondergebracht in geschakelde units met elk acht kamers en gemeenschappelijke ruimtes. Deze units zijn relatief identiek opgevat, rekening houdend met de specifieke eisen van de doelgroep die er verblijft, en met de behoeftes van het personeel dat er werkt. Elke leefgroep beschikt over een eigen tuin met speeltuigen.

Inhoudelijk is belangrijk dat we in het nieuwe complex een unit hebben kunnen uitrusten, specifiek voor crisisopvang. Daar beschikken we over vier aparte kamers. De unit is verbonden met onze For-K. Uiteraard blijft ons aanbod in algemene kinderpsychiatrische zorg en ambulante en poliklinische hulpverlening behouden en willen we deze opdracht vanuit de nieuwe locatie met dezelfde gedrevenheid en hetzelfde oog voor kwaliteit uitvoeren.

Bouw
De cijfers zijn indrukwekkend: voor de nieuwbouw was maar liefst 1.250 kubieke meter hout nodig, wat overeenkomt met de kap van 6 hectare dennenbos. Het hout is afkomstig uit Oostenrijk.

Door de hoge eisen die aan het hout gesteld worden op het vlak van hardheid, structuur en vochtigheid, kan het enkel gewonnen worden van bomen die op minstens 1200 meter hoogte zijn gegroeid.

De trage groei in de ijlere, koudere lucht verzekert optimale kwaliteit. De producent van de houten elementen, Stora Enso, garandeert dat minstens 90 procent van het hout het label van verantwoorde houtproductie heeft. Daar ter plekke is de nieuwbouw volledig in 3D-maquette gezet en zijn de houten panelen op maat geproduceerd met alle nodige uitsparingen voor ramen, deuren, technieken en hoekverbindingen.

Het transport over 1000 kilometer van Ybbs an der Donau naar Geel gebeurde met 20 vrachtwagens en was zo getimed dat de onderdelen telkens op het juiste moment in het bouwproces hier waren.

Omwille van de vereisten van brandweerstand werd gekozen voor massieve houtbouw in plaats van houtskeletbouw. Hout heeft vele voordelen ten opzichte van andere materialen. Het oogt niet alleen mooi, maar het heeft ook ademende en isolerende eigenschappen en absorbeert geluid en vochtigheid.

De buitenmuren zijn extra geïsoleerd en het hout van de gevels is thermisch behandeld, zodat het rotbestendig is en minder werkt.

De bouw haalt een K-peil van 32, wat zeer energetisch verantwoord is.

Verwarming en koeling gebeuren vanuit een centrale stookplaats op de campus, wat de efficiëntie ten goede komt.

Ook over de buitenafwerking is goed nagedacht. Uiteraard is de waterhuishouding voor een dergelijk project belangrijk. Voor de nieuwe divisie Jongeren die in een groene omgeving ligt, is gebruik gemaakt van regenwaterrecuperatie met overloop naar een wadi. Een wadi is een laagte waarin het water zich kan verzamelen en in de bodem kan infiltreren. De overloop gebeurt naar een bestaande, kleine waterloop.

Bij de buitenaanleg is er overigens voor gekozen overal te zorgen voor maximale waterdoorlaatbaarheid ter plaatse, zodat er geen riolering voor de wegenis moest worden aangelegd. Er is gebruik gemaakt van inheemse beplanting.

Het eigenlijke aanplanten gebeurde in samenwerking met leerlingen van het Geelse Sint-Jozefsinstituut. Als bonus konden we een flink bedrag besteden dat Geel FM ter gelegenheid van de Dimpnadagen 2015 verzamelde tijdens zijn Request for Dimpna: een fraai houten speelhuis in de tuin van de leefeenheid voor de kids.

De ruwbouw nam vier maanden in beslag. De afwerking 9 maanden. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan zowel binnen- als buitenwerk en half april staat de verhuizing gepland. Een recordtijd, mede mogelijk gemaakt door de snelle droogtijden van het hout.

Budget
De totale bouwkost beloopt zowat 8,5 miljoen euro, BTW inbegrepen. OPZ Geel heeft een goedkeuring vanwege het VIPA (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) volgens de principes van auto-financiering.

Concreet prefinanciert het OPZ Geel de bouw volledig en VIPA subsidieert op termijn voor 60 procent de kosten. De overige 40 procent wordt met eigen middelen en ligdagprijs terugbetaald.

Bouwheer: OPZ Geel
Ontwerp: THV Osar – Infrabo
Aannemer: Vanhout NV

Nood aan goede zorg
Om het met cijfers concreet te maken: in 2015 werden 112 jongeren begeleid op de reguliere K-dienst van het OPZ Geel.

Op de Forensische K waren dat er 24. Op jaarbasis worden daarnaast een 300-tal jongeren (en hun context) ambulant begeleid door de mobiele teams. Nog eens 681 kinderen en jongeren kwamen op poliklinische raadpleging.

Cijfers die duidelijk maken dat er nood is aan een goed uitgebouwde zorg voor kinderen en jongeren in de Kempen. En ook nog eens het belang onderstrepen van de niet-residentiële zorg die van in het begin een belangrijke troef van de kinderpsychiatrie in het OPZ is geweest.

Foto's J. Claes / NNieuws.