Het Belgische Switch Laboratorium van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie en de KU Leuven heeft een nieuwe synthetische molecule onthuld. Die is in staat om samen te klitten met eiwitten die essentieel zijn bij de groei van kanker, en zo het mechanisme te verstoren.

Die aanpak kan een nieuwe generatie biotechnologische moleculen inluiden om tal van ziektes te bestrijden, maar voorlopig zijn er nog geen praktische toepassingen.

Proteïnen in gekookte eieren, bierschuim en spinrag bestaan allemaal uit zogenaamde amyloïden.

Bij mensen zorgen deze eiwitstructuren onder meer voor de aanmaak van pigment en de opslag van hormonen, maar tegelijk spelen ze ook een rol bij cataract, de ziekte van Alzheimer en bloedklonters.

Onder leiding van professoren Frederic Rousseau en Joost Schymkowitz ging het Switch Laboratorium aan de slag om designermolecules te ontwikkelen die gebaseerd zijn op de eigenschappen van amyloïden.

Gekweekte alzheimer-cellen die genetisch gemanipuleerd zijn om "amyloid precursor protein" te produceren, dat op zijn beurt het proteïne amyloïde vormt. Plaques van amyloïde zijn een typisch ziektebeeld bij de ziekte van Alzheimer.

Een web voor tumoren

Een eerste voorbeeld van de nieuwe technologie is vascine. Dit kunstmatige amyloïde dringt een cel binnen en gaat daar samenklitten met VEGFR2, een eiwit dat cruciaal is bij de groei van bepaalde kankertypes.

Door die klontervorming wordt het eiwit gedeactiveerd en stopt de groei van de tumor.

"Tumoren vangen in een spinnenweb: zo kan je de methode nog het best omschrijven. Door kunstmatig de vorming van eiwitklonters in gang te zetten, kunnen we moleculen blokkeren die essentieel zijn voor tal van ziektes. Dit principe kan toegepast worden op zowat elk eiwit. Dat maakt onze aanpak niet alleen nuttig om kankermedicijnen te ontwikkelen, maar ook om uiteenlopende infecties te behandelen", zei professor Frederic Rousseau.