De Franse gezondheidsapp Yuka wordt ook in België steeds populairder en veel consumenten volgen vaak de adviezen ervan. Grote bedrijven beginnen dan ook de samenstelling van hun producten aan te passen om een betere Yuka-score te halen.

Gezondheidswaarde

Via Yuka kunnen consumenten voedings- en cosmeticaproducten via de barcode checken op hun gezondheidswaarde en mogelijke risico's. Elk product krijgt een score op honderd en een kleur (groen, geel, oranje of rood) die aangeven hoe (on)gezond het is. De app werd twee jaar geleden in Frankrijk gelanceerd en telt er inmiddels negen miljoen gebruikers. In België staat de teller al op 400.000 gebruikers, amper een half jaar na de lancering.

Het grote succes van Yuka maakt dat de app een echte impact heeft op grote voedings- en cosmeticabedrijven als Unilever en Nestlé: zij hebben al aangegeven dat ze bij de ontwikkeling van producten rekening houden met de criteria van de app. Ook andere bedrijven, waaronder diverse supermarktketens, hebben al aangekondigd om de samenstelling van tientallen producten te zullen herzien, omdat ze slecht scoorden op Yuka.

Enkele Belgische producenten zeggen dat het voorlopig zo'n vaart nog niet lijkt te lopen. "De app wordt vooral in Frankrijk veel gebruikt. Daar houdt de consument er rekening mee", zegt Evi Vandenborne van Continental Foods. "Maar dat betekent niet dat we puur om die reden onze producten aanpassen. We hebben een duurzaamheidsprogramma opgezet om tegemoet te komen aan de wensen van de klant, die meer natuurlijke producten zoekt. Daardoor scoren we dan weer beter in de app, maar dat is eerder een gevolg."

Niet wetenschappelijk

In wetenschappelijke kringen krijgt de app intussen steeds meer kritiek: zo is het niet altijd duidelijk hoe de Yuka-score tot stand komt. Verder baseert de app zich naast bewezen effecten, ook op 'potentiële' gevolgen. "Ik vind het vreselijk dom dat bedrijven hun producten aanpassen onder druk van deze app", zegt toxicologe Vera Rogiers in De Tijd. "Zulke apps maken een veel te simpele voorstelling van complexe wetenschap, en dan nog op basis van verkeerde informatie."

Rogiers is ondervoorzitter van het Europees Wetenschappelijk Comité voor consumentenveiligheid, dat de veiligheid beoordeelt van verzorgingsproducten. Volgens haar kijkt de app ook veel te eenzijdig naar de aanwezigheid van bepaalde ingrediënten, zonder daarbij rekening te houden met de mate van blootstelling eraan. "Ze noemen bepaalde stoffen in zonnecrème schadelijk. Maar om schadelijk te zijn, moet je een hele koffer vol zonnecrème op je lichaam smeren."