Begin september start Natuurpunt met grootschalige herstelwerken op de Heiberg in Herentals. Bedoeling is om de oorspronkelijke heide terug te laten keren naar het gebied.

In een eerste fase zullen de monotone naaldhoutaanplanten op de Heiberg worden omgevormd naar duingrasland en droge hei. Daartoe zullen de voor de mijnbouw aangeplante Corsicaanse dennen worden verwijderd. De natuurlijke bomen in het gebied, zoals jonge eiken en sporken, zullen daarbij zoveel mogelijk worden gespaard, net zoals de stukjes heide die nu er al voorkomen.

Ook verschillende zeldzame dieren zullen beter worden van de herstelwerken. Verwacht wordt dat de nachtzwaluw, boomleeuwerik en levendbarende hagedis er sterk op zullen vooruitgaan.

Tijdens de werken blijft het gebied toegankelijk voor wandelaars en fietsers. Na de werken wordt een uitgebreid wandelnetwerk uitgebouwd. Voor het project krijgt Natuurpunt de steun van de Europese Commissie via het milieufonds LIFE . Dat is het Europese instrument dat onder meer projecten financiert om het Natura 2000-netwerk van topnatuurgebieden te verbeteren.

 

“Met de herstelwerken zullen we de naam van de Heiberg weer alle eer aan doen,” zegt Wout Opdekamp van Natuurpunt. “Het prachtige heidelandschap, met zijn typische planten en dieren, zal weer kunnen herleven in Herentals.”

Plaggen: graven naar de oorspronkelijke zaden in de bodem

Aansluitend aan het verwijderen van de productiebossen zullen de percelen geplagd worden. Door het plaggen wordt de bovenste (strooisel-) laag van de bodem afgegraven tot op de vroegere zaadbank zodat typische soorten als struikhei, kruipbrem en pilzegge terug kunnen kiemen en opnieuw tot een structuurrijk heidelandschap ontwikkelen. Verschillende zeldzame doelsoorten zullen daar sterk van kunnen profiteren, zoals de nachtzwaluw, boomleeuwerik, levendbarende hagedis en bruine eikenpage.

Kempense Heuvelrug

De Heiberg ligt op de kop van een brede landduinenrug die de naam  ‘De  Kempense Heuvelrug’ draagt. Zij loopt dwars van het noordoosten naar het zuidwesten door de Antwerpse Kempen,  strekt zich uit van Vorselaar tot Kasterlee en is gelegen tussen de rivieren de Kleine Nete en de Aa. De volledige heuvelrug tussen Herentals en Kasterlee is zo’n 700 ha groot, waarvan Natuurpunt 51 ha beheert op Heiberg – Snepkensvijver. De Heiberg maakt deel uit van een groot, vrij aaneensluitend complex van dennenbossen op voormalige heides en schraalgraslanden. Op enkele plaatsen komt nog struikheide voor. Op vochtigere delen groeit dophei en kleine zonnedauw. Andere zeldzaamheden zijn o.a. kruipbrem en stekelbrem. Door de eeuwenlange invloed van de mens en de voedselarme, zandige bodem ontwikkelde zich op de heuvelrug een mozaïek van heide, duinen en schraal grasland. Sinds midden vorige eeuw echter verdween de heide-cultuur (o.a. door de opkomst van kunstmest), en werden grote delen van de heuvelrug opgeplant met Corsicaanse den.

Foto : Guy Bellens