Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits heeft een actieplan telewerk klaar om ondernemingen te ondersteunen om werkbaar telewerk te organiseren en op termijn telewerk ook duurzaam te verankeren.

Zo komt er een oproep om opleidingen rond telewerk te volgen, zowel voor de leidinggevenden als werknemers en worden de werkbaarheidscheques verlengd.

In februari werkte bijna de helft van de Vlaamse werknemers één of meerdere dagen per week van thuis uit, dat is het hoogste aantal van de afgelopen zeven maanden. Ook na de coronacrisis zal telewerk een blijver zijn.

"De coronacrisis vraagt grote inspanningen van werknemers en bedrijven. Telewerk zorgt er in veel gevallen voor dat de grenzen tussen werk en privé vervagen. Bovendien wordt het menselijke contact met collega's vaak gemist en weegt dat psychologisch zwaar door.

Tegelijk geven ondernemingen aan dat telewerk soms een rem zet op de productiviteit. Om werknemers en ondernemingen verder door deze periode te loodsen en telewerk op een duurzame manier mee te nemen naar de werkvloer van morgen, lanceren we het Actieplan Telewerk waarin we werknemers, werkgevers en sectoren ondersteunen om telewerk zo goed mogelijk te organiseren." - Hilde Crevits

Vlaamse telewerkmonitor

Uit de cijfers van de Vlaamse telewerkmonitor van februari 2021 blijkt alvast dat meer en meer ondernemingen de omslag naar telewerk maken. Ruim 47% of bijna de helft van de Vlaamse werknemers werkt één of meerdere dagen per week van thuis uit.

Dat is het hoogste aantal in 7 maanden tijd. Sinds december 2020 is dit cijfer met bijna 4% gestegen. Het aandeel voltijds telewerk daalde in februari wel licht met 0,5% naar 31,3%, ten opzichte van januari, maar ligt 4,4% hoger dan in december 2020. De hybride vorm van telewerken (combinatie telewerk met werken op de werkvloer) steeg in februari met 1,4% tot 15,7%%.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werkt men het meest volledig van thuis uit (69,8%), een stijging met 9,4% in vergelijking met januari 2021. In West-Vlaanderen (16,9%) werkt men het minst van thuis uit, maar de cijfers zijn wel in stijgende lijn.

Actieplan Telewerk

Werken op afstand vraagt een andere manier van werken, brengt andere uitdagingen met zich mee en vereist andere vaardigheden. Op korte termijn is telewerk een middel om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, maar telewerken heeft ook op lange termijn een plaats in ieder toekomstgericht en duurzaam model van arbeidsorganisatie.

Het actieplan telewerk omvat verschillende acties met aandacht voor informeren, sensibiliseren, ondersteunen en controleren van ondernemingen en werknemers. We willen ons daarbij vooral richten op kmo’s waar het telewerk ook specifieke uitdagingen kent.

Telewerk voor werknemers

Werknemers kunnen een beroep doen op wetenschappelijk onderbouwde tips rond telewerk via de website werkbaarwerk.be en zullen met vragen en problemen terecht kunnen bij de loopbaancentra die hen kunnen begeleiden naar werkbaar telewerk.

Bovendien brengen we met VDAB de expertise van de loopbaancentra op vlak van werkbaar telewerk meer onder de aandacht. De loopbaancentra worden daarbij gestimuleerd om specifiek aandacht te besteden aan telewerk als aanleiding om bijvoorbeeld de loopbaancheque in te zetten.

Samen met de loopbaanbegeleider kan de burger dan nagaan hoe telewerk een impact heeft op de werkbeleving en hoe hij of zij met deze uitdaging kan omgaan.

Telewerk voor ondernemingen en sectoren

Werkgevers kunnen een beroep doen op de werkbaarheidscheques. De werkbaarheidscheque was eerder al beschikbaar om een werkbaarheidsscan en/of begeleiding te financieren met als doel de werkbaarheid in de organisatie in kaart te brengen, een actieplan op te stellen en/of veranderingen in werkbaarheid op te volgen.

De subsidie bedraagt maximaal 10.000 euro per onderneming. Naar aanleiding van de coronacrisis werd de maatregel van de werkbaarheidscheque inhoudelijk verruimd. Dit om bedrijven te ondersteunen in aanpassingen aan de werkpost en arbeidsorganisatie zodat de werkplek coronaproof wordt of om opleidingen en andere begeleiding te krijgen om te kunnen werken in een gewijzigde arbeidscontext.

Met de werkbaarheidscheques kunnen bedrijven advies inwinnen over hoe telewerk het best georganiseerd wordt met aandacht voor het psychosociaal welbevinden van de werknemers.

In 2020 werden er vóór de verruiming 21 cheques goedgekeurd en sinds de verruiming op 2 mei al 203. De uitbreiding van de werkbaarheidscheque wordt nu in 2021 verdergezet gezien corona ook de komende maanden een realiteit zal blijven.

Daarnaast voorzien we in HR-ondersteuning via de ESF-oproep DRIVE waarmee ondernemingen gratis advies kunnen verkrijgen over hoe ze concreet de werkbaarheid binnen hun organisatie kunnen verhogen. Er is ook een nieuwe ESF-oproep gepland rond opleidingen telewerk.

Daarmee worden bedrijven aangemoedigd en ondersteund bij het ontwikkelen van vaardigheden die bijdragen aan duurzaam, werkbaar en productief telewerk.

Ondernemingen kunnen subsidies aanvragen voor opleidingen over digitale vaardigheden (bijvoorbeeld leren werken met digitale samenwerkingsplatformen), psychisch welbevinden (bijvoorbeeld zelfstandigheid tijdens telewerk, balans werk en privé bij telewerk,…) en vaardigheden voor werken op afstand (bijvoorbeeld leidinggeven op afstand, verbinding en betrokkenheid bewaren,..).

Vlaams minister Hilde Crevits voorziet ook in ondersteuning voor de sectoren door de aanstelling van een intersectorale adviseur rond werkbaar werk bij de SERV.

De uitdagingen zijn grotendeels dezelfde in heel wat sectoren. De intersectoraal adviseur zal de brug vormen tussen praktijk en beleid, sectoren ondersteunen door lerende netwerken op te zetten en samenwerking tussen sectoren bevorderen.

Bovendien wordt aan de adviseur gevraagd in kaart te brengen welke noden er in de diverse sectoren aanwezig zijn met betrekking tot telewerk zodat daartoe gerichte ondersteuningsacties kunnen worden opgezet.

Controle en sensibilisering

Tot slot de controles op telewerk. Van de 7.635 ondernemingen die tot 1 februari gecontroleerd werden op telewerk, stelde de arbeidsinspectie 1.225 inbreuken vast.

Maar in de strijd tegen het coronavirus, is telewerk essentieel. Om de samenwerking tussen de inspectiediensten van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociale Overleg en de sociale inspectiediensten van de gewesten en de Duitstalige gemeenschap te versterken op het vlak van inspecties, werd eerder al een samenwerkingsprotocol afgesloten.

Vlaams minister Hilde Crevits vraagt nu dat de contacten die de inspecteurs hebben bij de controles met de ondernemingen, voortaan ook benut worden om te informeren en sensibiliseren rond productief, duurzaam en werkbaar telewerk en mee te geven op welke ondersteuning de onderneming recht heeft. De minister gaat hierover verder in overleg met haar federale en regionale collega’s.

Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits: “Als onderneming is het van belang om een doordacht en onderbouwd telewerkbeleid te voeren, de nadelen te beperken en telewerk werkbaar te organiseren. In deze al moeilijke coronatijden dus een extra uitdaging voor veel ondernemingen. 

Om hen daarin te ondersteunen, roep ik werknemers, werkgevers en bedrijven graag op om een beroep te doen op de verschillende instrumenten en maatregelen die aangereikt worden in de acties van het Actieplan Telewerk.

Met de uitbreiding en verlenging van de werkbaarheidscheques bijvoorbeeld, helpen we werkgevers en ondernemingen op weg richting advies, begeleiding en opleidingen en steunen we hen daarin ook financieel.”

Relevante links

Meer informatie over de ESF-oproep DRIVE: https://www.esf-vlaanderen.be/nl/drive

www.werkbaarwerk.be