Wat er met ons lichaam gebeurt als we alcohol consumeren, is niet echt om vrolijk van te worden. Toxicologen Vera Rogiers (VUB) en Jan Tytgat (KU Leuven) leggen uit hoe ons lichaam reageert als het met alcohol in aanraking komt.

Wat de impact van zo'n glas alcohol is op ons lichaam, vragen we aan twee professoren in de toxicologie, Vera Rogiers (VUB) en Jan Tytgat (KU Leuven).

Wat doet alcohol nu eigenlijk met ons lichaam?

"Als je drinkt, stroomt er alcohol binnen in je maag en darmen. Via de bloedstroom komt die in de hersenen terecht", legt toxicoloog Jan Tytgat uit. "Maar de hersenen zijn als een spons die wordt verzadigd door kleine moleculen alcohol. De alcohol verdooft de hersenen en alles gaat trager."

"Het tast ons centraal zenuwstelstel aan", treedt toxicoloog Vera Rogiers hem bij. "In het begin, bij kleine hoeveelheden alcohol, vindt iedereen dat leuk. Men praat gemakkelijker, men doet wat onnozel. Maar daarna word je suf en val je in slaap, dat is ons centraal zenuwstelsel dat onderdrukt wordt."

"Het fabriekje dat ons lichaam vervolgens probeert te ontgiften, is de lever", vertelt Tytgat. "Maar die maakt een nog giftiger product aan dan alcohol. En daar krijg je een kater van."

Wat gebeurt er als je té veel drinkt?

Volgens Rogiers is ons lichaam op zich vrij goed bestand tegen alcohol. "Je moet altijd kijken naar de dosis. Normaal worden alle stoffen die ons lichaam vreemd zijn omgezet en uit ons lichaam verwijderd. Onze lever is goed uitgerust om die alcohol te lijf te gaan."

Maar wordt de hoeveelheid alcohol die de lever aankan overschreden, dan komen er problemen van. "De levercellen die zorgen voor de aanmaak en afbraak van levensnoodzakelijke bouwstenen en ook geneesmiddelen omzetten, worden beschadigd en gaan niet meer goed functioneren."

Wie regelmatig drinkt, gaat alcohol makkelijker afbreken in de lever. "De persoon gaat dan steeds meer alcohol drinken om het gewenste effect te krijgen. Dat veroorzaakt alcoholproblemen." En die schade heeft gevolgen.

"Als cellen niet meer kunnen doen wat ze moeten, gaan er dingen mis", zegt Rogiers. "De lever kan vervetten en ontsteken. Een deel van de mensen krijgt te maken met fibrose en cirrose (de levercellen worden omgezet in littekenweefsel). Een klein percentage kan zelfs leverkanker ontwikkelen."

Kan één nachtje stevig doordrinken fataal worden?
Amy Winehouse (°1983 - †2011)

Er zou geen bewijs zijn dat één nachtje bingedrinken tot alcholisme leidt. Maar voor wie blijft drinken, kan het fataal zijn. "Wie blijft doordrinken, kan in een soort winterslaap terechtkomen. Een coma waar je bijna niet meer uit komt", waarschuwt Tytgat. "Als je dan niet in het ziekenhuis belandt, kan je sterven."

"Je ademhaling, je hartslag en je bloeddruk gaan namelijk naar beneden. Dat kan ertoe leiden dat je ademhaling volledig stilvalt", voegt Rogiers toe. De meesten onder ons komen in zo'n coma bij een hoeveelheid van vier promille. "Dat is het equivalent van 22 ad fundums", aldus Tytgat.

Een bekend voorbeeld is zangeres Amy Winehouse, die stierf aan de gevolgen van alcohol. Zij had iets meer dan vier promille alcohol in haar bloed. Als ook drugs of geneesmiddelen ingenomen zijn, kan coma en dood ook optreden bij lagere bloedconcentraties aan alcohol.

Moeten jongeren extra opletten?

Vanaf 18 jaar moeten we volgens Tytgat geen onderscheid maken tussen een twintigjarige en een veertigjarige.

"Maar kinderen onder de zestien lopen wel meer risico's", meent Tytgat. "Hun organen zijn nog niet volgroeid. Alcohol is een soort remmer voor de ontwikkeling van organen. Dat is ook een grote reden waarom zwangere vrouwen geen alcohol mogen drinken."

"Als je acuut drinkt en het niet gewoon bent, is het voor iedereen gevaarlijk", vindt Rogiers. "Maar krijg je op je twintig al te maken met een leverprobleem, dan sleur je dat je hele leven met je mee."