De 4 ziekenhuizen van ZNK trekken mee aan de alarmbel : 'Campagne tegen agressie in ziekenhuizen zet in op universele glimlach'

26 (!) ziekenhuizen in Vlaanderen en Brussel, waaronder de vier ziekenhuizen van Ziekenhuisnetwerk Kempen (ZNK) lanceren vandaag de campagne #ZieElkaar. De verbindende boodschap ‘Jouw glimlach doet goed’ roept patiënten, bezoekers én personeel op om agressie geen kans te geven. Ook in stressvolle situaties of als de spanningen hoog oplopen.

“De kracht van dit verhaal zit hem inderdaad in het aanmoedigingen van het positieve, wenselijke gedrag. We zetten intern al volop in op beleid en opleiding rond agressie. De campagne sluit mooi aan bij die bredere aanpak.” Zo zegt een arts van AZ Turnhout die zelf reeds met agressieve patiënten te maken kreeg. “Agressie kan vele vormen aannemen. Wat vaak vergeten wordt, is dat verbale of fysieke agressie in ziekenhuizen soms ook het gevolg kan zijn van de ziekte van een patiënt of de medicatie dat een patiënt krijgt. Ook daar moeten we als zorgverlener op voorbereid zijn.”

Voor patiënten, bezoekers en personeel

Voor de campagne kozen de ziekenhuizen ervoor om zich te richten tot patiënten, bezoekers én personeel . Een oproep tot solidariteit in stressvolle situaties, met als basis een empathische glimlach. Die glimlach overstijgt alle taalbarrières en mikt op een universeel gevoel: verdorie, deze dag is stressvol. Hoe kunnen we die makkelijker maken? Zonder de controle te verliezen.

“Hoe hoog de spanning ook oploopt: agressie is nooit het juiste antwoord.”

welzijnsmedewerker AZ Turnhout

“Vaak komt agressie naar boven na een opeenstapeling van negatieve zaken, die niet noodzakelijk iets met het ziekenhuis te maken hebben'”, klinkt het bij een onthaalmedewerker van AZ Herentals. ”Het is slecht weer, het was druk op weg naar het ziekenhuis en men komt later dan gepland toe. Combineer dat met zenuwachtigheid voor bijvoorbeeld een onderzoek of honger doordat men nuchter moest blijven, dan is er nog maar een kleine vonk nodig, zoals drukte in de inkomhal, om te zorgen dat het potje overkookt”.

“Niet zo lang geleden hadden we hier nog een man die, vanwege zijn extreem agressieve gedrag, niet langer welkom was op de verpleegafdeling waar zijn moeder was opgenomen. De volgende dagen stond hij hier voor het raam urenlang naar onze onthaalmedewerkers te staren, heel intimiderend. We hebben geprobeerd om op hem in te praten en, toen dat niet lukte, de politie gebeld, maar ook die kon weinig doen. Een agressie-incident kan lang onder je huid blijven zitten en er zelfs toe leiden dat iemand niet meer durft komen werken… Ik hoop dat deze campagne mensen kan doen inzien dat agressie echt niet thuishoort in een ziekenhuis.” Zo getuigt een medewerker van het H. Hartziekenhuis in Mol.

Meer agressie in ziekenhuizen

De campagne komt er omdat ziekenhuizen meer en meer te maken krijgen met agressie. Dat blijkt uit een bevraging bij het personeel van de zesentwintig deelnemende ziekenhuizen. Op de vraag “Hebben jij of een collega al wel eens te maken gehad met agressief gedrag?” antwoordt 85,4 procent “ja”. Zo’n 79 procent geeft aan dat agressie op het werk vaker voorkomt. Het personeel pleit dan ook voor een nultolerantie.

In 2024 werden in de Kempense ziekenhuizen in totaal 358 agressievoorvallen gemeld. Dat komt neer op bijna 1 melding per dag. Voor alle ziekenhuizen geldt dat het aantal meldingen wellicht een zware onderschatting is van de reële agressievoorvallen van bezoekers of patiënten tegen zorgverleners.

"In Ziekenhuis Geel stellen we al langer vast dat agressie naar zorgverleners toeneemt. Onze medewerkers komen dagelijks in contact met verbale agressie. De meldingen van fysiek geweld stagneren gelukkig sinds een aantal jaren.” Zo zegt de preventieadviseur van Ziekenhuis Geel. Net omwille van die toename voorzien de ziekenhuizen opleidingen voor hun medewerkers, online meldsystemen en in sommige ziekenhuizen  bijstandsteams of bewakingsagenten wanneer personeel zich onveilig voelt.

Op een dienst spoedgevallen van AZ Turnhout is agressie naar zorgverleners toe bijna dagelijkse kost. Maar ook op andere diensten, waar je het misschien niet direct verwacht zoals een materniteit, worden soms mensen agressief. Zo werd een zorgverlener verbaal bedreigd na de werkuren op de parking van het ziekenhuis door een man die tijdens corona van haar de boodschap had gekregen dat er beperkte bezoekregeling was en de het hele gezin niet mee op bezoek mocht komen.

De Kempense ziekenhuizen hopen dat deze campagne vooral kan bijdragen tot het sensibiliseren van het grote publiek en meer bepaald onze patiënten en bezoekers.

“Agressie in ziekenhuizen moet je niet normaal vinden”, klinkt het unaniem. “Hoe hoog de spanning ook oploopt. Agressie is nooit het juiste antwoord.” Net daarom vinden de ziekenhuizen het belangrijk dat iedereen zich gezien voelt.

De campagne #ZieElkaar loopt vanaf 26 februari in de ziekenhuizen.