De Bosgroepen vieren 25 jaar duurzaam bosbeheer: samen met 15.000 leden zorgen ze voor 56.000 ha bos
Wat klein begon als een experiment rond ‘bosverpleging’ in de Antwerpse Kempen groeide 25 jaar later uit tot een organisatie op Vlaams niveau die instaat voor ruim 40% van onze Vlaamse bosoppervlakte.
De Antwerpse Bosgroepen blikken terug op het prille begin aan de Kempische Heuvelrug en kijken vooruit naar een bosrijke toekomst.
Het begon eind jaren ’90 met een experiment van provincie Antwerpen en het Agentschap voor Natuur en Bos: het ‘bosverplegingsproject’ op de Kempische Heuvelrug. De 2700 ha bos in eigendom van verschillende overheden en 100-en private eigenaars hadden nood aan een betere invulling op ecologisch, economisch en sociaal vlak. Jan Seynaeve, coördinator bij Bosgroep Zuiderkempen was erbij bij de start: “ Toen we het bosverplegingsproject opstartten, lagen vele bossen er verwaarloosd bij. Er heerste ook een wantrouwen tussen de particuliere boseigenaars en de overheid. Maar we slaagden erin de eigenaars te laten samenwerken en door de schaalvoordelen die dit opleverde, konden we opnieuw investeren in het bos. Er werden weer bomen geplant, bossen beheerd en het vertrouwen in de Bosgroepen groeide.”
Begin 2023 zijn er in Vlaanderen 10 bosgroepverenigingen met samen ca. 15.000 leden. Deze leden beheren ruim 56.000 ha bos, 40% van de Vlaamse bosoppervlakte. Bij de meeste leden gaat het om kleine bossen, maar hun maatschappelijke impact is onmiskenbaar groot.
Enkele beelden uit de oude doos: de eerste Boscoördinator met de arbeidersploeg (linksboven). De toegankelijkheidsregeling aan de Beverdonkse Heide wordt opgesteld (linksonder). Eén van de eerste documenten over het bosverplegingsproject (rechts).
Bosgroepen van boseigenaars, voor boseigenaars
Jan De Haes, gedeputeerde voor Milieu en Natuur, legt uit: “Geen beter moment dan de Week van het Bos om het ontstaan van de Bosgroepen te vieren én onze boseigenaars in de bloemetjes te zetten. Want ook zij zetten zich al 25 jaar (en langer) in voor een goed bosbeheer. Samen met hen werken we aan klimaatrobuuste bossen die ons zuurstof, ontspanning en zoveel meer bieden .”
Chris De Smet is één van de private eigenaars aan de Kempische heuvelrug die samen met de Bosgroep zijn bos beheert. Hij vertelt: “Wij hebben een bos achter ons huis in Retie. Het was 25 jaar geleden een ‘mastenbos’, allemaal sprietjes Grove Dennen. Frederik Vaes, de eerste Bosgroepcoördinator kwam bij mij langs. Door zijn inspiratie en later die van andere collega’s van de bosgroep, werd mijn bos omgevormd. Nu, 25 jaar later, is het een gevarieerd bos met 1/3 e dennen en vele andere soorten, zoals wintereiken en winterlinde. Het is een heel mooi geheel geworden.”
Wie zijn de Antwerpse Bosgroepen?
In de provincie Antwerpen zijn 3 Bosgroepen actief: Bosgroep Antwerpse Gordel, Bosgroep Kempen Noord en Bosgroep Zuiderkempen. Met de financiële steun van onder andere provincie Antwerpen ondersteunen en adviseren zij boseigenaars bij het duurzaam beheer van hun bos. Elke boseigenaar kan gratis en vrijblijvend aansluiten bij de Bosgroep.
Hij of zij krijgt er advies en informatie bij het bosbeheer en hulp bij de administratie. Naast beheer vormen de Bosgroepen ook hét aanspreekpunt voor de aanplant van nieuwe bossen en bosuitbreiding, zowel voor private eigenaars als voor lokale besturen.
