Zo'n 30 miljard euro, eenderde van de beurswaarde van Volkswagen, is de afgelopen dagen in rook opgegaan en topman Winterkorn van het enorme Duitse autoconcern is vanmiddag afgetreden. Het zijn de gevolgen van gesjoemel bij milieutesten voor dieselmotoren. De motoren lijken door speciale software bij de testen zuinig, maar zijn dat in het normale gebruik niet.

Volgens milieuorganisaties is het schandaal slechts het topje van de ijsberg en maakt niet alleen Volkswagen zich schuldig aan manipulatie. "Er is een steeds grotere afwijking tussen wat fabrikanten zeggen wat auto's uitstoten en wat ze daadwerkelijk uitstoten. In de praktijk stoten auto's 40 procent meer CO2 uit dan fabrikanten beweren", meldt Natuur en Milieu.

Juist in Europa is sprake van oneerlijke cijfers, zegt de organisatie, samen met zijn Europese koepel Transport and Environment, in een onderzoek dat al bijna 2 weken op internet staat. Volgens de Duitse auto-expert Ferdinand Dudenhöffer zijn ook de banden tussen de Duitse politiek en Volkswagen veel te stevig.

Natuur en Milieu berekende dat de uitgaven aan extra brandstof in tien jaar tijd (tussen 2001 en 2011) sterk zijn toegenomen.

Op basis van de recentste cijfers uit 2011, zouden we jaarlijks 1,1 miljard meer aan brandstof uitgeven dan we op basis van de testcijfers van fabrikanten zouden moeten.

Per automobilist is dat bijna 400 euro per jaar. Voor sommige merken lopen de extra brandstofkosten op naar 560 euro per jaar, zegt Natuur en Milieu.

Ook stoot het totale Nederlandse wagenpark door de afwijking jaarlijks zo'n twee megaton CO2 meer uit dan waar de overheid rekening mee houdt, zegt de milieuclub. De verwachting is dat de cijfers over 2012 en 2013 nog hoger liggen.

Schade

De brancheorganisatie van Duitse machinebouwers is bang dat het schandaal de hele Duitse industrie kan schaden. Het ministerie van Economische Zaken probeert de schade te beperken en liet weten dat de auto-industrie een sterke, innovatieve en zeer succesvolle industrie voor Duitsland is, met veel werkgelegenheid.

De Duitse minister van Verkeer, Dobrindt, heeft een commissie opgezet die de kwestie moet onderzoeken, maar dat bericht is al meteen in een ander daglicht komen te staan. De krant Die Welt meldt dat het Duitse ministerie van Verkeer al eerder op de hoogte was van de frauduleuze techniek. Minister Dobrindt is daarover al een paar maanden in gesprek met de Europese Commissie, maar heeft er tot nu toe niets tegen gedaan.

Volkswagen

Volkswagen is het grootste autoconcern van Europa en moederbedrijf van merken als VW, Audi, Skoda, Seat en Porsche. Er werken bijna 600.000 mensen in fabrieken in ruim dertig landen. Volkswagen verkocht in 2014 ruim tien miljoen auto's, de omzet bedroeg ruim 200 miljard euro. VW was voor het eerst de grootste autoverkoper ter wereld in de eerste helft van 2015.

"De enige weg uit deze crisis is een nieuwe start, met een nieuwe topman", zegt auto-expert Dudenhöffer tegen Nieuwsuur. Het kan zijn dat de top bij Volkswagen zich onaantastbaar waande, want er waren meer schandalen en strubbelingen, onder meer over uitgeperste toeleveranciers. Bondskanselier Merkel en Winterkorn zijn goed bevriend en mogelijk heeft dat ook strengere maatregelen bij malversaties tegengehouden.

"Als blijkt dat Winterkorn en zijn medebestuurders al op de hoogte waren van de zware beschuldigingen door de Amerikaanse autoriteiten dan kan de financiële schade nog toenemen, want pas gisteren kwam Volkswagen met een winstwaarschuwing en dat was veel te laat", zegt Dudenhöffer. (epanos)