Het Europees Parlement heeft definitieve aanbevelingen aangenomen voor een alomvattende en gecoördineerde EU-strategie ter bestrijding van kanker.

Het verslag van de Bijzondere Commissie kankerbestrijding van het Parlement (BECA) werd op woensdag aangenomen met 652 stemmen voor, 15 tegen en 27 onthoudingen.

Nadruk op kankerpreventie

Meer dan 40 % van alle vormen van kanker kan worden voorkomen door middel van een gecoördineerde aanpak van gedragsmatige, biologische, werkgerelateerde, sociaal-economische, commerciële en milieurisicofactoren.

De EP-leden dringen dan ook aan op doeltreffende preventiemaatregelen op nationaal en EU-niveau, die gebaseerd zijn op onafhankelijke wetenschappelijke expertise.

Ze bevelen onder meer aan programma's te financieren die mensen aanmoedigen te stoppen met roken. Daarnaast staan ze achter de bevordering van maatregelen om schade door alcoholgebruik te beperken en te voorkomen in het kader van een herziene EU-alcoholstrategie.

Het Parlement pleit ook voor een verplicht en geharmoniseerd EU-voedingsetiket op de voorzijde van de verpakking van levensmiddelen. Tot slot dringt het erop aan voor ten minste 25 extra stoffen grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling vast te leggen.

Gelijke toegang tot kankerzorg over de grenzen heen

Patiënten ondervinden nog steeds problemen wanneer zij in andere EU-landen toegang willen krijgen tot gezondheidszorg en willen deelnemen aan klinische proeven.

De EP-leden dringen daarom aan op een hervorming van het bestaande wetgevingskader, om mobiliteit en de toegang tot hooggespecialiseerde apparatuur en zorg mogelijk te maken.

Volgens hen moet er een gemeenschappelijke reeks regels komen zodat grensoverschrijdende gezondheidszorg wordt toegestaan en vergoed. In die regels zou het recht op een tweede advies moeten worden opgenomen. Ook internationale samenwerking en grensoverschrijdende klinische proeven zouden doeltreffender moeten verlopen.

Europese strategie om geneesmiddelentekorten aan te pakken

De EP-leden pleiten sterk voor de uitbreiding van gezamenlijke aanbestedingsprocedures, met name voor geneesmiddelen en behandelingen tegen zeldzame vormen van kanker, kinderkanker en nieuwe vormen van kanker.

Zo willen ze tekorten tegengaan en behandelingen toegankelijker en betaalbaarder maken op EU-niveau. Daarnaast wil het Parlement de toeleveringsketen voor geneesmiddelen tegen kanker diversifiëren, nauwlettender toezien op tekorten en een strategische voorraad kritieke geneesmiddelen aanleggen.

Verder doet het de volgende belangrijke aanbevelingen in het verslag:

- Alle patiënten in de EU moeten tot tien jaar na het einde van hun behandeling (en tot vijf jaar voor patiënten die voor de leeftijd van 18 jaar zijn gediagnosticeerd) het recht hebben om "te worden vergeten". Dit betekent dat verzekeraars en banken geen rekening mogen houden met de medische voorgeschiedenis van mensen met kanker.

- De nieuwe, door de EU ondersteunde kankerscreeningsregeling moet ook andere vormen van kanker omvatten (naast borst-, baarmoederhals- en colorectale kanker).

- Het farmaceutisch systeem moet transparanter zijn, vooral op het gebied van de prijsstelling, de vergoedingscriteria en de nettoprijzen van geneesmiddelen in verschillende Europese landen.

Quotes

Belgisch Europarlementslid, lid van de BECA Commissie, Cindy Franssen (EPP, CD&V) zei: "Wat mij betreft was dit plan hoogdringend. Elk jaar krijgen 2,7 miljoen Europeanen een kankerdiagnose en deze cijfers stijgen nog. Dat kan niet langer.

Om echt een verschil te maken voor patiënten, hun families, medisch personeel en onderzoekers hebben we een 360° benadering nodig die kijkt naar alle stadia van de ziekte. Van preventie en screening, over snelle diagnose, toegang tot de best mogelijke behandeling en helemaal tot nazorg. De Europese Unie heeft in al deze aspecten een duidelijke meerwaarde.

We focussen op preventie met een strenger beleid ten aanzien van omgevingsfactoren en kankerverwekkende stoffen, vragen meer financiële steun voor wetenschappelijk onderzoek en een Europees recht om vergeten te worden.

Tegelijk hebben patiënten nood aan duidelijkere regels om vlotter toegang te krijgen tot de best mogelijke behandeling wanneer deze in het buitenland te vinden is."

Belgisch Europarlementslid, plaatsvervangend lid van de BECA Commissie, Hilde Vautmans (Renew Europe, Open Vld) reageert tevreden: "Met het Europese kankerbestrijdingsplan als belangrijke pijler van een sterke gezondheidsunie willen we het hele ziektetraject aanpakken en de lidstaten helpen om het tij tegen kanker te keren.

Aangezien jaarlijks 6000 kinderen en jongeren sterven aan kanker, willen we ook dat er specifiek voor hen meer geïnvesteerd wordt in innovatie, onderzoek en betaalbare medicijnen.

Bovendien moet de toegang tot behandelingen verbeteren en grensoverschrijdende zorg in Europa eenvoudiger worden, ook wat klinische proeven en onderzoeken betreft."

Achtergrondinformatie

De Bijzondere Commissie kankerbestrijding van het Parlement (BECA) werd opgericht in juni 2020.

Haar mandaat liep op 23 december 2021 af. De bijzondere commissie heeft een ongekend raadplegingsproces georganiseerd door middel van een reeks hoorzittingen.

Daarnaast hebben de betrokken leden van gedachten gewisseld met nationale parlementen en internationale organisaties en deskundigen. Tot slot bevat het verslag de belangrijkste lessen uit de openbare raadpleging van BECA over de gevolgen van de coronapandemie voor kankerzorg in de EU.'  Beelden EP/EU.