Eva De Bleeker blijft strijden tegen lege winkelrekken

De oorlog in Oekraïne blijft voor grote economische uitdagingen zorgen. Vooral in de agrovoedingssector blijven er tekorten aan bepaalde grondstoffen, zoals zonnebloemolie.

Om te grote tekorten aan voedingsmiddelen te vermijden, pleiten minister van Werk & Economie Pierre-Yves Dermagne en minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO’s David Clarinval, samen met staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker, voor een verlenging van de tijdelijke flexibiliteit rond etikettering.

De Bleeker brengt de discussie daarnaast ook naar het Europese niveau, om te zorgen voor een uniforme aanpak in alle lidstaten.  

Sinds de invasie van Oekraïne worden Europese producenten van levensmiddelen geconfronteerd met ernstige tekorten aan diverse grondstoffen, in het bijzonder oliën zoals zonnebloemzaadolie. Daarnaast heeft de Europese etiketterings- en verpakkingsindustrie sinds afgelopen zomer te maken met verstoringen van de toeleveringsketen. Daardoor blijven de doorlooptijden en de prijzen stijgen. 

In die context zijn veel bedrijven die voeding produceren naarstig op zoek naar alternatieve ingrediënten en passen zij hun recepten aan. Daarbij houden ze uiteraard en in eerste instantie rekening met voedselveiligheid.

Maar er zijn ook andere zaken waar de sector rekening mee moet houden bij zo’n snelle wijziging van ingrediënten, zoals de wettelijke verplichtingen rond de ingrediëntenlijst op etiketten van voeding en dranken.

Die moet overeenstemmen met het werkelijke recept. Doordat de beschikbaarheid van bepaalde ingrediënten onvoorspelbaar is, wordt het voor producenten onhaalbaar om telkens het etiket aan te passen. Dat kost niet alleen heel veel, maar het duurt ook vaak lang, waardoor de kans bestaat dat producten dus vanwege het etiket uit de rekken zou verdwijnen. 

De verplichtingen rond voedseletikettering zijn op EU-niveau geregeld. De Europese Commissie stond haar lidstaten afgelopen lente, gezien de acute situatie, enige flexibiliteit toe. België maakte daar, samen met 11 andere Europese lidstaten, meteen gebruik van, uiteraard zonder afbreuk te doen aan de consumentenbescherming en de voedselveiligheid. 

Staatssecretaris De Bleeker vroeg aan de bevoegde controleautoriteiten om blijk te geven van soepelheid en om, bij controles, te focussen op wat echt cruciaal is voor de consument, namelijk de aan- of afwezigheid van allergenen. Producenten mogen daarnaast afwijken van wat er op het etiket staat als ze de gewijzigde samenstelling op andere manier duidelijk maken aan de consument. Dat kan in de winkel door affiches aan de winkelrekken.  

Bedrijven moeten zo’n wijziging wel melden aan de bevoegde instanties, hetgeen afgelopen kwartaal 660 keer gebeurde. Tegelijkertijd moeten winkeliers duidelijk afficheren dat de ingrediënten op sommige producten gewijzigd kunnen zijn.

Daarop wordt streng gecontroleerd. Zo werden het afgelopen kwartaal 43 handelaars onder de loep genomen. 32 van hen bleken de regelgeving goed op te volgen, de overige 11 kregen een waarschuwing. 

Intussen worden voedingsproducenten echter geconfronteerd met het fenomeen dat verschillende lidstaten elk op hun eigen manier flexibiliteit toestaan aan producenten. Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker zal daarom vandaag tijdens een informele top rond Consumentenbescherming in Praag aangeven dat het van cruciaal belang is dat deze problematiek op EU-niveau wordt gecoördineerd. 

Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker: “Dankzij onze flexibele maatregelen rond etiketten en de samenstelling van producten, hebben we kunnen vermijden dat er producten uit de rekken zijn verdwenen.  De oplossingen werken dus. De veiligheidsvoorwaarden worden  goed opgevolgd. We willen deze aanpak dus ook voortzetten. Alleen heeft vandaag elke lidstaat z’n eigen manier, wat heel complex is. Daarom is het belangrijk dat er een gecoördineerde en uniforme Europese aanpak komt. Dat zorgt voor duidelijkheid voor consumenten én producenten.”