Door de vergrijzing neemt het aantal valincidenten met botbreuk bij ouderen toe. Uit schrik om te vallen gaan ouderen dan minder bewegen. Maar zo neemt hun spierkracht en evenwicht af, wat net de kans op vallen vergroot. Om die vicieuze cirkel te doorbreken heeft Ziekenhuis Geel een fit-o-meter op de gang van de geriatrieafdeling.

Fit-o-meter van 10 oefeningen

"De fit-o-meter bestaat uit een reeks van 10 oefeningen, zoals op de tippen staan en terug met de platte voeten op de grond komen. Het parcours is verspreid over heel de gang van de geriatrieafdeling. Onze patiënten, artsen en ergotherapeuten zijn laaiend enthousiast over het initiatief", zegt ergotherapeut Hanne Leysen van Ziekenhuis Geel. Wekelijks zijn er een tiental patiënten die de fit-o-meter afleggen naast de sterke schouder van een ergotherapeut om tijdig op te steunen.

Valangst leidt net tot vallen

Als mensen schrik hebben om te vallen zullen ze minder bewegen. Maar daardoor neemt hun spierkracht en evenwicht af, wat net de kans op vallen vergroot. " We willen die cirkel doorbreken met een reeks eenvoudige oefeningen die we patiënten aanleren en die ze zelfstandig thuis kunnen verderzetten", legt ergotherapeut Hanne uit.

"Wist je dat valangst ook een impact heeft op het sociaal leven van mensen? We zien dat ouderen minder deelnemen aan sociale activiteiten uit schrik om te vallen. Hierdoor raken ze geïsoleerd en vereenzamen ze." Kortom, door de fit-o-meter blijven ouderen fit, hebben ze minder kans om te vallen, vermindert hun valangst, en durven ze naar buiten gaan zodat ze niet vereenzamen.

De helft van de 80-plussers valt minstens één keer per jaar

Door de vergrijzing is er een duidelijke toename van het aantal breuken bij ouderen. Eén derde van de thuiswonende 65-plussers valt minstens één keer per jaar. Bij de 80-plussers is dat 50% en bij de parkinsonpatiënten maar liefst 70%. Slechts één vijfde van alle valincidenten wordt gemeld.

Daarom is valpreventie zo belangrijk. Sinds het voorjaar bundelen orthopedisten en geriaters van Ziekenhuis Geel hun kennis om optimale zorg te verlenen aan oudere patiënten die breuken hebben opgelopen na een val.

Tips van onze ergotherapeuten om vallen te voorkomen

Laat je medicatiegebruik regelmatig evalueren. Medicatie heeft bijwerkingen die tot vallen kunnen leiden.
Laat jaarlijks je zicht controleren.
Draag altijd gesloten schoenen of sandalen.
Pas je woning aan: verwijder matten en drempels, installeer handvaten, voorzie een nachtlampje, zet een bed op het gelijkvloers.
Geef risicovolle taken uit handen, zoals ruiten wassen of spullen proberen te nemen waar je niet makkelijk bij kan (bijvoorbeeld in hoge kasten).

Tips van onze ergotherapeuten om valangst te verminderen

Blijf zoveel mogelijk in beweging.
Vraag je arts of kinesitherapeut naar een op maat gemaakt oefenprogramma met spierversterkende- en evenwichtsoefeningen.
Gebruik een hulpmiddel zoals een wandelstok of looprek.
Praat over je angst om te vallen.