Fluvius zorgt voor diervriendelijke verlichting in Geel-Bel

De fietsers, én de vleermuizen en andere dieren in Geel-Bel kunnen voortaan op hun twee oren slapen. Deze zomer plaatste Vlaams netbeheerder Fluvius openbare verlichting langs de bosrijke weg Malosewaver. Het gaat om diervriendelijke straatlantaarns, die vanaf vandaag 1 september branden.

De buurtbewoners waren al lang vragende partij om openbare verlichting (OV) te plaatsen op het gedeelte van Malosewaver tussen Bel en de Meerhoutseweg. Deze weg, waar veel fietsende scholieren langskomen, loopt door natuurgebied De Belse Bossen. Omwille van de kwetsbare fauna in dit gebied was het echter niet zo eenvoudig om daar gewoon standaard lantaarns te zetten.

Lantaarns met speciale kleur

Nu is de kogel door de kerk: de keuze is gevallen op relatief lage ledarmaturen, die het licht recht naar beneden uitstralen. Projectleider Franky Veraghtert van Fluvius: “Bovendien heeft het licht van de gekozen lampen een speciale rode kleur, die het minst nadelig zou zijn voor het nachtelijke dierenleven. Het gaat om het toestel Microluma met clearfield spectrum – met rode kleur – van het merk Signify.”

Rood licht beste oplossing

Uit onderzoek blijkt dat nachtdieren het meeste hinder ondervinden van licht met korte golflengten (UV, violet en blauw licht), terwijl rood licht het minste impact zou hebben. Verklaring daarvoor is vermoedelijk dat vleermuizen rood licht niet goed kunnen zien, en het dus ook niet ervaren als iets gevaarlijks. Dit kan wel leiden tot een zogenaamde ‘ecologische val’: dieren denken dat ze veilig zijn, terwijl dat niet zo is. Zo kunnen uilen wél rood licht zien.

Zo weinig mogelijk lichthinder

Om dergelijke ‘vallen’ te vermijden en de hinder van verlichting voor dieren tot een minimum te beperken, ontwikkelde het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) een stappenplan voor de plaatsing van OV:

1. Vermijd verlichting waar mogelijk.
2. Verlicht enkel een deel van de nacht.
3. Beperk de intensiteit van het licht en vermijd zoveel mogelijk strooilicht (waarbij 40% tot 60% van het licht omhoog schijnt en de rest naar beneden).
4. Gebruik een aangepast kleurenspectrum.

Doven en dimmen

Ook in Geel-Bel werd dit stappenplan toegepast. “Om veiligheidsredenen moest er op die plek zeker verlichting komen”, vertelt lokale relatiebeheerder Luc Van Campfort van Fluvius. “De stad besliste om wel de andere stappen van het plan toe te passen. Naast de keuze voor rood licht, blijft de verlichting enkel het belangrijkste deel van de avond voluit branden.” Schepen Luc Van Laer is blij met deze oplossing. "Fietsers en wandelaars kunnen zich voortaan veiliger door de straat verplaatsen en zijn beter zichtbaar voor gemotoriseerd verkeer”, zegt hij. “Tegelijkertijd houden we rekening met de dieren in dit bosrijke gebied."

Niet alleen wordt na 22 uur 1 lamp op 2 volledig gedoofd. Ook worden de lampen die dan nog blijven branden, met 50% gedimd. Zo is de weg in het tijdsslot tussen schemer en 22 uur, wanneer de meeste mensen er passeren, voluit verlicht, maar blijft de rest van de nacht een basisverlichting branden. De nieuwe OV werkt vanaf 1 september 2022.

Zeldzame vleermuizen in kerk

Aanleiding voor de diervriendelijke lampen is de rijke fauna in het gebied rond de Malosewaver. In de toren van de Sint-Lambertuskerk in Geel-Bel huist een groep vrij zeldzame grijze grootoorvleermuizen, de grootste gekende zomerkolonie van deze soort in ons land. Deze dieren gebruiken De Belse Bossen, en met name ook het donkertegebied rond de weg in kwestie, als nachtelijke vliegroute. Vleermuizen en hun biotoop zijn beschermd.'