Het gevangeniswezen is een van verschillende overheidsdiensten die kampen met een personeelstekort. Naast het feit dat het vaak om knelpuntberoepen zoals zorgpersoneel gaat, speelt ook de algemene krapte op de arbeidsmarkt een rol.

In combinatie met de lange selectieprocedures zorgt dit ervoor dat veel geschikte kandidaten in de loop van de procedure al op en ander aanbod uit de private markt ingaan.

Daarom werkte de regering een tijdelijke maatregel uit waarbij een aantal overheidsdiensten versnelde aanwervingsprocedures mogen toepassen. Voor het gevangeniswezen betekent dit dat kandidaten voor vacatures nog deze zomer aan de slag kunnen.

Solliciteren bij de federale overheid verloopt volgens wettelijk vastgelegde procedures voor statutaire aanstellingen.

Zo moeten kandidaten onder meer een proef afleggen, op gesprek komen en medische testen afleggen. Nu er meer en meer krapte is op de arbeidsmarkt, stellen we vast dat veel geschikte kandidaten in de loop van deze procedure afhaken omdat ze al een andere job aangeboden kregen in de private sector.

Zo stelden zich in 2021 liefst 5.000 personen kandidaat voor de proef voor penitentiair bewakingsassistent maar kwam meer dan de helft al niet meer opdagen voor het gesprek.

Dit is met andere woorden een aanzienlijke handicap in de zoektocht naar geschikte en gemotiveerde kandidaten. Bovendien is het nefast voor de toekomstige dienstverlening, zeker op een moment waarop justitie extra personeel zoekt voor onder meer de opening van de nieuwe gevangenissen van Haren en Dendermonde.

Binnen enkele weken aan de slag

Daarom kwam de regering tot een akkoord over een Koninklijk Besluit inzake een versnelde procedure voor bepaalde kritieke functies bij de federale overheid, met name binnen diensten waar de onderbemanning een humanitaire impact heeft.

Het gaat onder meer om de beroepen binnen het gevangeniswezen zoals penitentiair beambte, verpleegkundige, maatschappelijk assistent en psycholoog maar evenzeer voor calltakers bij het Nationaal Crisiscentrum en voor medewerkers in de asielcentra.

Gevangenisdirecteurs zullen zo zelf lokaal kunnen rekruteren.

Tijdelijke versnelde procedure

Versnelde contractuele aanwervingen zullen mogelijk zijn tot eind 2022 en vervangen de klassieke statutaire aanwervingsprocedure niet. Er wordt een contract van bepaalde duur aangeboden voor 1 jaar. Indien de individuele evaluatie gunstig is, kan dit contract met een jaar verlengd worden.

Tijdens deze contractuele aanstelling kunnen de kandidaten immers de klassieke procedure doorlopen. In tussentijd werkt minister van Ambtenarenzaken De Sutter aan een hervorming van de aanwervingsprocedures zodat de overheid concurrentieel kan blijven op de arbeidsmarkt.

Campagne

Hiermee wil minister Van Quickenborne op korte termijn voor de nodige versterking in de gevangenissen zorgen op een moment dat er toch heel wat krapte is op de arbeidsmarkt.

Dit is nodig om de bestaande personeelskaders in de gevangenissen te versterken en ook voldoende personeel te voorzien nu de capaciteit verder uitbreidt met onder meer nieuwe gevangenissen in Haren en Dendermonde en detentiehuizen die binnenkort van start gaan.

Om het werken in de gevangenis in de verf te zetten, lanceert justitie een online promotiecampagne. Wie zich kandidaat wil stellen voor een job in de gevangenis kan terecht op www.werkenbijjustitie.be.

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie: "Voor de nieuwe gevangenissen in Haren en Dendermonde, de detentiehuizen en om de huidige personeelstekorten aan te pakken zoekt het gevangeniswezen in totaal zo'n 1.200 penitentiair beambten.

Maar nu er meer en meer krapte is op de arbeidsmarkt, is de logge aanwervingsprocedure een serieuze handicap. Dat kandidaten voor jobs in het gevangeniswezen nu op enkele weken tijd aangeworven kunnen worden is daarom een enorme stap vooruit. Zo snel is er bij justitie nog nooit aangeworven."