Eind november stelde het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid een aantal legionellabesmettingen vast in Grobbendonk en Herentals.

'De afgelopen weken waren er 12 personen die ziek werden, waarbij helaas ook een overlijden te betreuren is', zegt Ria Vandenreyt, Agentschap Zorg en Gezondheid.

'We uiten daarom vooreerst onze oprechte deelneming aan familie en vrienden van de overledene.

Bij een uitbraak van legionella is het belangrijk om snel te reageren, om zo nieuwe besmettingen te voorkomen. Dat is echter niet zo eenvoudig.

De bacterie heeft een lange incubatietijd en besmette luchtdeeltjes kunnen kilometers ver verspreid worden. Na de melding van de besmettingen begon het agentschap daarom onmiddellijk met een onderzoek.

Daarbij nam het Agentschap op verschillende momenten stalen bij bedrijven en organisaties in Grobbendonk en Herentals.

De plaatsen waar stalen werden genomen, werden bepaald op basis van informatie uit de bevraging van de patiënten en voorspellende software die besmettingen kan relateren naar mogelijke bronnen op een kaart.

Het agentschap informeerde ook het AZ Herentals, de huisartsen en andere medische zorgverleners in de omgeving met de vraag om aandachtig te zijn voor legionellabesmettingen.'

Nauwe samenwerking tussen agentschap en NV Albertstroom

'Zo nam het Agentschap op 3 en 6 december ook stalen bij het bedrijf waterzuiveringsinstallatie Albertstroom NV aan de Industrieweg in Grobbendonk.

Uit voorzorg werden door Albertstroom onmiddellijk maatregelen genomen om de verspreiding van mogelijk aanwezige legionella te voorkomen. Na analyse van deze stalen werd op 17 december vastgesteld dat de oorsprong van de legionellabacterie te vinden was in een waterzuiveringsinstallatie van Albertstroom.

Het agentschap nam dadelijk contact op met het bedrijf, dat onmiddellijk en in samenspraak met het agentschap bijkomende acties ondernam om verdere besmetting van de omgeving te voorkomen.

Tot nu toe dateert de laatste melding van een patiënt binnen deze cluster van besmettingen, van 16 december.

De besmettingen zijn afkomstig van een weinig voorkomende stam van de legionellabacterie. Hierdoor is de kans groot dat de besmettingsbron enkel in Albertstroom aanwezig was.

Naar grote waarschijnlijkheid hebben de acties van Albertstroom ervoor gezorgd dat de besmettingshaard vernietigd is. Legionella heeft echter een incubatietijd tot 19 dagen. Voorzichtigheid blijft dus geboden. Het Agentschap Zorg en Gezondheid, het lokaal bestuur van Grobbendonk en het stadsbestuur van Herentals volgen de situatie van nabij op.

Het Agentschap Zorg en Gezondheid heeft de volgende dagen ook nog een aantal staalnames gepland. Dit gebeurt om zeker te zijn dat er in de omgeving geen andere bronnen van legionella zijn.'

Over de voorspellende software

Het Agentschap Zorg en Gezondheid ontwikkelde met VITO een tool die de verspreiding van legionella met terugwerkende kracht reconstrueert. Deze tool bakent een gebied af waarbinnen de bron zich meest waarschijnlijk bevindt.

Op basis van gesprekken met patiënten of hun familie, wordt in kaart gebracht waar de patiënten tijdens de incubatieperiode aanwezig waren.

De woon- en verblijfplaatsen van de patiënten worden op een geografische kaart uitgezet. In die regio zoekt de software naar mogelijke bronnen. Als de tool een mogelijke besmettingsbron aanduidt, neemt het agentschap daar lucht- en waterstalen.

Over legionella

Legionella is een bacterie die in allerlei watersystemen kan voorkomen. Besmetting gebeurt via het inademen van de bacterie in zeer kleine druppeltjes water (aerosol) die door verneveling van water in de lucht kunnen komen.

Dat kan bij een jacuzzi, na verneveling in een koeltoren of bij een grote waterzuiveringsinstallatie. Van water drinken kunt u niet besmet raken. Een legionellabacterie is niet besmettelijk.

De symptomen van legionella zijn een koortsig gevoel, spierpijn en lichte hoofdpijn, met later meestal hogere koorts en een droge hoest.

Een legionellabesmetting kan zich ontwikkelen tot een ernstige longontsteking. Behandeling van legionella gebeurt met een antibioticakuur.'

Biogas Albertstroom in Grobbendonk

Met de nodige vergunningen op zak werd eind 2016 het startschot gegeven voor de bouw van de grote biogasinstallatie Albertstroom in Grobbendonk.

Jaarlijks kan tot 150.000 ton organisch biologisch materiaal worden omgezet naar biogas. Dit gas wordt via warmtekrachtkoppeling (WKK) omgezet naar elektriciteit en warmte.

De warmte wordt volledig aangewend op de eigen site als procesenergie terwijl er groene elektriciteit wordt gemaakt voor meer dan 12.000 gezinnen.'  Foto Alberstroom/rr.