Werknemers in de maatwerkbedrijven zullen extra ecocheques ontvangen en/of een anciënniteitstoeslag of een (forfaitaire) premie. Er komen extra jobs in de sector en verschillende acties voor de digitale transformatie en de professionalisering van de maatwerkondernemingen.

Die maatregelen zijn het gevolg van het zesde Vlaams intersectoraal voorakkoord voor de zorg- en welzijnssector van eind november 2020, zo meldt Vlaams minister van Sociale Economie Hilde Crevits. Het akkoord houdt de verdeling en de bestemming van de extra middelen voor de maatwerksector in.

In totaal gaat het om jaarlijks 8,1 miljoen euro voor koopkrachtverhoging en jaarlijks 6,6 miljoen euro en eenmalig 12 miljoen euro voor de versterking van de kwaliteit, uitbreiding, digitalisering en duurzaam werkgeverschap.

Dit ontwerpakkoord werd ter goedkeuring voorgelegd aan de Vlaamse regering en ook de sociale partners leggen dit voor aan hun achterban.

"De komende jaren maken we volop werk van het versterken van onze maatwerkbedrijven. Het sociaal akkoord dat in november 2020 afgesproken werd, laat ons toe in totaal meer dan 26 miljoen euro te investeren in de sector.

Voor de 22.000 kwetsbare werknemers in de sector komt er jaarlijks 1,1% koopkrachtverhoging in de vorm van een anciënniteitstoeslag of een (forfaitaire) premie en ter ondersteuning van de ondernemingen zelf komen er extra middelen om te investeren in kwaliteit, professionalisering en uitbreiding." - Hilde Crevits

In november 2020 werd een intersectoraal voorakkoord afgesproken voor de hele zorg- en welzijnssector. Een onderdeel van die zorg- en welzijnssector is ook de sociale economie.

Maatwerkbedrijven en organisaties actief in de lokale diensteneconomie stellen mensen tewerk met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het zijn vaak kwetsbare werknemers, mensen met een arbeidshandicap of een psychosociale problematiek, die extra ondersteuning en begeleiding nodig hebben om betaald aan de slag te kunnen.

Anciënniteitstoeslag voor doelgroepwerknemers

Er zijn ongeveer 22.000 doelgroepwerknemers actief in de vroegere sociale en beschutte werkplaatsen. Voor hen is er in een koopkrachtversterking voorzien in de vorm van een anciënniteitstoeslag vanaf 4 jaar anciënniteit.

Afhankelijk van de nieuwe loonnorm, die in 2023 wordt afgesproken, is een tweede anciënniteitstoeslag mogelijk vanaf 8 jaar anciënniteit. Voor de begeleiders van de maatwerkers komt er een verhoging van de jaarlijkse premie variërend van een vast bedrag van 513 euro tot 1297 euro afhankelijk van de specifieke situatie.

Al deze maatregelen zijn goed voor een totale investering van 8,1 miljoen euro koopkrachtverhoging per jaar.

Ecocheque van 125 euro per werknemer

Naast de investeringen voor de koopkrachtverhoging, wordt er ook in 6,6 miljoen euro per jaar extra voorzien voor het versterken van de kwaliteit in de maatwerksector.

In het kader van duurzaam werkgeverschap en om het milieu- en ecologisch bewustzijn van werkgevers en werknemers aan te scherpen, zullen de werknemers voortaan recht hebben op een verhoging van de bestaande jaarlijkse ecocheque met 125 euro per werknemer.

Dit is belangrijk voor de werknemers die nog niet kunnen genieten van bovengenoemde anciënniteitstoeslag.

Daarnaast worden de diverse collectieve arbeidsovereenkomsten beter op elkaar afgestemd op het vlak van de verschillende mobiliteitsvergoedingen, bijvoorbeeld de fietsvergoeding of de vergoeding voor gemotoriseerde woon-werkverplaatsingen.

Door het samenvoegen van de sociale en beschutte werkplaatsen tot maatwerkbedrijven, waren nog niet alle afspraken geharmoniseerd. Als resultaat zullen werknemers in de beschutte werkplaatsen voortaan recht hebben op een hogere fietsvergoeding en werknemers in de sociale werkplaatsen zullen een hogere vergoeding ontvangen voor de gemotoriseerde woon-werkverplaatsingen.

Er komen ook 50 extra jobs in de maatwerkbedrijven en 2,7 miljoen euro is blijvend voorzien voor digitalisering en technologische evoluties. Concreet worden bedrijven ondersteund om een digitale transformatie mogelijk te maken op het vlak van arbeidsorganisatie en bedrijfsprocessen en om de digitale vaardigheden van hun werknemers te versterken.

Bovenop deze jaarlijkse middelen, wordt er eenmalig 12 miljoen euro voorzien voor het versterken van de kwaliteit en de professionalisering van de sector. Hieronder valt in het kader van duurzaam werkgeverschap een éénmalige ecocheque ter waarde van 300 euro per werknemer.

Dit is vergelijkbaar met de eenmalige consumptiecheque die in andere zorg- en welzijnssectoren aan het personeel werd gegeven. Maar er is ook eenmalige financiële steun voor verdere concrete acties in het kader van werkbaarheid, innovatie en professionalisering.

Vlaams minister van Sociale Economie Hilde Crevits: "Onze sociale economie, en in het bijzonder al onze maatwerkbedrijven, maken een onmisbaar deel uit van de Vlaamse economie.

Tijdens de voorbije maanden hebben ze hun sterkte meer dan eens bewezen. In sneltempo schakelden verschillende maatwerkbedrijven over naar de productie of verpakking van mondmaskers en ander medisch beschermmateriaal en hielpen ze mee Vlaanderen bevoorraden in de strijd tegen het coronavirus.

Ik ben dan ook tevreden dat er nu een akkoord is gevonden voor de verdeling van de extra middelen voor deze sector om zo de maatwerkbedrijven en hun werknemers te versterken en te laten groeien."

De werkgeversfederaties Groep Maatwerk en Herwin: "Met het sectorale VIA6 akkoord hebben we een mooi evenwicht bereikt: niet alleen versterken we de koopkracht van de werknemers, we spelen ook in op een aantal van de uitdagingen waar de maatwerkbedrijven zich vandaag voor geplaatst zien.

Via de ondersteuning voor digitalisering geven we de maatwerkbedrijven structurele steun om verder mee te stappen in de digitaliseringsgolf die we post-corona over heel Vlaanderen willen uitrollen.

Hierdoor kunnen ze niet alleen maatwerkers verder digitaal 'scholen', maar ook de nieuwste technologieën (blijven) inzetten om maatwerkers dag in dag uit werk op maat te bieden.

Het voorziene uitbreidingsbeleid maakt dan weer dat we de doelstelling – het bieden van werk op maat voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt - in de toekomst voor nog meer werknemers zullen kunnen realiseren."

Werknemersorganisaties ACV, ACV-Puls en ABVV: "VIA6 is een atypisch VIA (corona-)akkoord dat onderhandeld en afgerond werd in moeilijke tijden. Het is echter een heel belangrijk akkoord voor werknemers met lage lonen in de maatwerkbedrijven, voor wie elke euro telt.

Voor alle werknemers in deze sector worden stappen vooruit gezet, in loon en in vergoedingen, zowel bruto als netto . Er wordt een start gemaakt met een nieuwe sector-overstijgende functieclassificatie, mobiliteitsvergoedingen worden geharmoniseerd en verbeterd, verschillen tussen beschutte en sociale werkplaatsen verminderen,...

We zijn ook tevreden dat uitdagingen in de dagelijkse werkbaarheid aangepakt worden: er komen werknemers bij en werkbaar werk wordt de komende jaren onder de loupe genomen."