Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete onderzocht in samenwerking met Kristof Haneca, dendrochronoloog van het agentschap Onroerend Erfgoed, enkele monumentale bomen uit onze regio. Het gaat om de Kapellekensboom in Herenthout (een winterlinde), de Achtzalighedenboom (een grove den) en een vrijheidsboom (linde), beide in Lille.

Tijdens een februaristorm knakte een van de stammen van de Achtzalighedenboom in Lille af. Hiervan werden nu enkele stamschijven meegenomen voor dendrochronologisch onderzoek: het bepalen van de leeftijd via het tellen van de jaarringen. Bij de andere bomen gebeurde de staalname via een zogenaamde Pressler-boor, waarbij een smalle boorkern uit de stam of tak wordt weggenomen om de jaarringen te tellen.

De omgewaaide stam van de Achtzalighedenboom bleek 190 jaar oud. Het jaar waarin de boom begon te groeien is dus te situeren rond 1824. Heel opvallend is het feit dat de boom tussen 1868 en 1975, een periode van meer dan honderd jaar, heel smalle jaarringen (<1mm) vertoont en dus nauwelijks dikker werd. Voordien en nadien lag de aanwas drie tot vijf maal hoger.

De monumentale linde aan de Sint-Pieterskerk in Lille wordt aanzien als een vrijheidsboom aangeplant ter herdenking van de Belgische onafhankelijkheid in 1830. Deze hypothese wordt nu bevestigd door het onderzoek. Hoewel de kern rot was en dus niet alle jaarringen geteld konden worden, wijst een schatting op een leeftijd van 193 jaar. De boom zou dus zo’n tien jaar oud geweest zijn toen hij als vrijheidsboom werd aangeplant.

De Kappelekensboom in Herenthout is helemaal hol, waardoor de leeftijd – wellicht enkele honderden jaren - niet meer achterhaald kan worden. Hier stelt zich vooral de vraag wanneer de knotlinde voor het laatst geknot werd. De zware takken blijken een leeftijd te hebben van 53 tot 69 jaar. De laatste grote knotbeurt moeten we wellicht situeren in 1946, bijna 70 jaar geleden dus. Omdat de stam onder het gewicht van de zware takken dreigt open te scheuren, gaat Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete met de hulp van een gespecialiseerde boomverzorger een aantal takken gefaseerd terugsnoeien. Deze werken staan gepland op 10 juli.

Daarna moet de Kapellekensboom, overigens een beschermd monument, er weer voor een hele tijd tegen kunnen. De monumentale boom krijgt ook een prominente plaats in de nieuwe ontwikkelingen voor een sportcomplex in de onmiddellijke omgeving.