NIRAS Dessel : premier De Wever legt eerste steen voor bergingsinstallatie radioactief afval

Binnen enkele jaren zal een deel van ons radioactieve afval zijn definitieve eindbestemming krijgen. Dat gebeurt in Dessel, waar NIRAS - verantwoordelijk voor het veilige beheer van al het radioactieve afval in België - de eerste bergingsinstallatie van ons land bouwt.

Vanmorgen vond de officiële eerstesteenlegging plaats door de eerste minister Bart De Wever.

Met de start van de bouwwerken aan de oppervlaktebergingsinstallatie wordt voor het eerst een veilige en definitieve oplossing voor een deel van ons nucleair afval concreet.

“Een uniek moment voor ons land, waarop ik heel trots ben”, zegt Marc Demarche, directeur-generaal van NIRAS.

“Het heeft vele jaren geduurd en tal van inspanningen van onze medewerkers gevergd om het bergingsproject minutieus voor te bereiden. Denk maar aan het veiligheidsdossier dat zo’n 25.000 pagina’s telt en waarmee we tot in de puntjes aantonen hoe we de veiligheid minstens 300 jaar lang zullen garanderen. Nu is het aan de aannemers om de werken te starten en aan ons om alles op te volgen.”

De bergingsinstallatie zal bestaan uit verschillende betonnen bunkers (modules). Daarin worden grote betonnen kisten (monolieten) geplaatst waarin het laag- en middelactieve kortlevende afval met mortel ingekapseld werd. Momenteel zijn er 28.831 monolieten gepland verspreid over twee zones: 20 modules in de eerste zone en 14 in de tweede zone.

Het bergen van het afval zal zo’n 50 jaar in beslag nemen.

Nadien krijgt de installatie een permanente afdekking bestaande uit natuurlijke en kunstmatige lagen als bescherming tegen insijpelend water. Uiteindelijk ontstaan er in het landschap 2 groene heuvels van ongeveer 20 meter hoog. De installatie en de omgeving zullen gedurende 300 jaar na het opvullen bewaakt en gemonitord worden. Nadien is dat niet meer nodig om de veiligheid te garanderen.

Maatschappelijk draagvlak

“De realisatie van de bergingsinstallatie was nooit mogelijk geweest zonder de steun van de bevolking van Dessel en Mol”, benadrukt Marc Demarche. “Zij hebben zich de laatste 25 jaar als geen ander geïnvesteerd in het bergingsproject. Via hun partnerschappen STORA en MONA hebben de inwoners mee het bergingsproject uitgetekend en verbeterd.

Daarnaast hebben ze ook meerwaardeprojecten bepaald om de bergingsinstallatie te integreren in een breed maatschappelijk gedragen project op hun grondgebied. Terecht, want met de bergingsinstallatie leveren ze een dienst voor de hele Belgische bevolking.”

Premier Bart De Wever : “Nucleaire technologie is een van de sleutels tot een betere toekomst. Daarom heeft deze regering na jarenlang getalm de kernuitstap eindelijk afgevoerd. Betrouwbare en betaalbare energie, medische vooruitgang of industriële veiligheid: voor heel wat belangrijke toepassingen is nucleaire technologie cruciaal. Ons land heeft op deze domeinen traditioneel een sterke reputatie. Met dit fantastische project versterken we nu ook opnieuw onze pioniersrol op vlak van het veilig bergen van nucleair afval op een maatschappelijk gedragen manier.”

Dear Time

Aansluitend aan de eerstesteenlegging opent NIRAS ook een tijdelijke tentoonstelling in haar belevingscentrum Tabloo, vlakbij de bergingssite in Dessel.

Marc Demarche: “Met Tabloo informeren we de brede bevolking over radioactiviteit en radioactief afval, onder andere in onze wetenschappelijke expo. Nu leggen we met de tijdelijke tentoonstelling ‘Dear Time’ specifiek de link tussen tijd en oppervlakteberging. Niet toevallig, want nadat de bergingsinstallatie gevuld is, zal deze nog 300 jaar gemonitord moeten worden. Maar hoe zorgen we ervoor dat toekomstige generaties zich dat herinneren en over de nodige kennis beschikken?

Die vraag staat centraal in ‘Dear Time’, waar zowel hedendaagse kunstenaars als wetenschappers en buurtbewoners reflecteren over tijd en vergankelijkheid.”  Foto's Lisa Van Den Abeele / NNieuws.