Vorig jaar besliste de Vlaamse Regering om aan de inwoners die binnen een straal van 5 kilometer van de 3M vestiging in Zwijndrecht en ten westen van de Schelde wonen een bloedanalyse voor PFAS aan te bieden.

De voorbije weken schreven bijna 7.000 mensen zich hiervoor in. Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits beslist nu om ook de inwoners die op de rechteroever van de Schelde wonen én binnen de perimeter van 5 kilometer rond 3M vallen, de mogelijkheid te geven om een bloedstaal te laten afnemen.

Daarnaast wordt ook het onderzoeksopzet van het humaan biomonitoringprogramma bij een 300-tal jongeren nog uitgebreid.

"Ik begrijp dat mensen vaak veel vragen hebben over PFAS. Met de aangeboden bloedanalyses en bijhorende onderzoeken proberen we zoveel mogelijk voor antwoorden te zorgen. Heel wat mensen die in de buurt van 3M wonen, hebben zich inmiddels gemeld voor zo'n bloedanalyse.

We bieden nu de mogelijkheid aan de mensen die op de rechteroever van de Schelde wonen, maar nog steeds binnen de perimeter van 5 km rond 3M." - Vlaams minister van Welzijn en Gezondheid, Hilde Crevits

Bloedstaalafnames breiden uit

Vorig jaar gebeurden de eerste bloedstaalafnames bij 800 inwoners. Hun bloedstalen werden vergeleken met gemiddelde Vlaamse bloedwaarden en gezondheidskundige richtwaarden voor 13 verschillende PFAS-types.

Uit dat onderzoek bleek dat meer dan de helft van de bloedstalen hoge PFOS-waarden had. Daarop besliste de Vlaamse Regering om alle omwonenden binnen een straal van 5 kilometer rond 3M ten westen van de Schelde de mogelijkheid te geven om hun bloed te laten analyseren. Nu komen daar ook de bewoners ten oosten van de Schelde bij, zolang de 5 kilometer perimeter rond 3M in Zwijndrecht gewaarborgd blijft.

Zo'n 7.000 mensen schreven zich al in voor bloedstaalafnames. Zij zullen daarvoor vanaf het najaar 2022 uitgenodigd worden. We geven nu nog een grotere groep inwoners de kans om hun bloed te laten onderzoeken. De bloedstaalafnames zelf zullen dit najaar starten.

Momenteel wordt de overheidsaanbesteding gefinaliseerd voor de staalafnames en labo-onderzoeken.

Er zullen nu bijkomende afspraken gemaakt worden met de stad Antwerpen en het agentschap Zorg en Gezondheid om dit te organiseren. De aanmeldprocedure moet hiervoor opgezet worden en zal in het najaar online komen.

Voorlopig wordt een verdere uitbreiding van de bloedstaalafnames naar andere zones (of windrichtingen) in Antwerpen buiten de perimeter van 5 kilometer rond 3M nog niet voorzien.

De onderzoeksfocus blijft eerst en vooral op het uitvoeren van metingen in bodem, water en lucht. Dat blijft de beste methodiek om de vervuiling van PFAS concreet in kaart te brengen en te bepalen welk handelingskader uitgewerkt moet worden bij een overschrijding van de (wettelijke) waarden.

Humaan biomonitoringprogramma bij jongeren

Daarnaast loopt er in hetzelfde gebied een humaan biomonitoringprogramma bij een 300-tal jongeren geboren tussen 2006 en 2009.

Bij dit onderzoek worden de verbanden onderzocht tussen metingen in de leefomgeving (bijvoorbeeld in stof in huis of in de moestuin), de inwendige dosis van chemische stoffen en de biologische effecten (gezondheidseffecten).

De Vlaamse Regering trekt nog eens 250.000 euro extra uit om in dit programma niet alleen PFAS te meten, maar om ook nog op zoek te gaan naar andere negatieve milieu-elementen die schadelijke gezondheidseffecten kunnen veroorzaken.

Het onderzoeksvoorstel is om ook zware of toxische metalen, schadelijke spoorelementen, benzeen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) te analyseren. Zo kan onderzocht worden welk aandeel niet alleen PFAS, maar ook andere chemische stoffen hebben in bepaalde gezondheidseffecten en of de mengeling van chemische stoffen voor bepaalde negatieve gezondheidseffecten zorgt.

Dit humane biomonitoringsonderzoek wordt georganiseerd in samenwerking met het Departement Omgeving.'  Foto Greenpeace.