Vrijdagavond om 20.25u is 2012DA14 langs onze aarde gescheerd, maar de planetoïde vormde geen bedreiging.

Auteur: Frank Deboosere

AP De planetoïde 2012DA14 passeerde vanavond langs de aarde (foto: een simulatie van NASA).

 Er zijn ongeveer 4.700 PHAs zijn ("Potentially Hazardous Asteroids"), planetoïden met een diameter van 100 meter of meer die de aarde kunnen bedreigen. Het is niet de vraag of er ooit zo'n killer planetoïde zal inslaan - het is de vraag wanneer. Voorlopig zitten we nog veilig. Zo is vanavond 2012DA14 langs onze aarde gescheerd, maar de planetoïde vormde geen bedreiging.

65 miljoen geleden betekende de inslag van een planetoïde met een diameter van 10 km het einde voor de dinosaurussen. In de recente geschiedenis was er de inslag van een 50 meter grote planetoïde op 30 juni 1908 in Tunguska, Siberië. Het rotsblok spatte uiteen in de hogere atmosfeerlagen, maar over een oppervlakte van zo'n 2.000 km² gingen toch alle bomen tegen de grond.

Redenen genoeg dus om een internationaal waarnemingsprogramma op poten te zetten om alle potentiële killers tijdig in kaart te brengen. We weten nu dat er ongeveer 4.700 PHAs zijn ("Potentially Hazardous Asteroids"), planetoïden met een diameter van 100 meter of meer die de aarde kunnen bedreigen. Daarvan hebben we er nu 20 à 30 procent ontdekt.

Er zijn (gelukkig) een heleboel planetoïden die dichtbij komen, maar die geen bedreiging voor de aarde vormen. 2012DA14 is er zo eentje. Op 15 februari 2013 om 20.25 uur zoefde hij langs de aarde. Kortste afstand was 28.500 kilometer, dichterbij dan de Meteosat-weersatellieten. 2012DA14 heeft een geschatte diameter van 50 meter. Veel te klein om te zien met het blote oog.

Een kwestie van geluk

Wetenschappers nemen aan dat een object met een diameter van 5 tot 10 meter gemiddeld een keer per jaar inslaat. De energie die daarbij vrijkomt, is vergelijkbaar met die van de atoombom van Hiroshima. Meestal gebeurt dat hoog in de atmosfeer.

Eentje van 50 tot 100 meter botst op aarde gemiddeld om de 2.000 jaar. Een PHA van een kilometer slaat in om het miljoen jaar. Het is dus niet de vraag of er ooit zo'n killer planetoïde zal inslaan - het is de vraag wanneer.

Voorlopig zitten we nog veilig. Op 13 april 2029 zal de planetoïde Apophis passeren op een afstand van 31.300 kilometer. 2011 AG5 zal op 5 februari 2040 op veilige afstand langskomen.

Maar we hebben nog lang niet alles in kaart gebracht. We kunnen enkel hopen dat dat snel gebeurt. En dat we bij de ontdekking van een killer PHA nog voldoende tijd hebben om te reageren.

Tijd voor actie

In pure Bruce Willis-stijl ("Armageddon") naar de PHA trekken en enkele atoombommen droppen, lijkt me geen goed idee. Er zijn betere alternatieven. Als we tijdig een kant van een PHA wit kunnen verven, zorgt de stralingsdruk van de zon ervoor dat de PHA geleidelijk in een andere baan wordt gedwongen. Of nog beter, we plaatsen een heel, heel kleine motor op de PHA die gedurende jaren de PHA stilletjes aan doet opschuiven, weg van de aarde.

Maar als we een grote PHA ontdekken die volgens de berekeningen een jaar later al zal inslaan, hebben we weinig keuze. Dan moeten we hopen dat het object bestaat uit ijs en dat het inslaat ergens boven de oceaan of boven een onbewoond gebied.

(vrt)