In het private bosdomein 'Hoge Heide' in Rijkevorsel werden afgelopen maanden twee historische vennen hersteld als leefgebied voor de kamsalamander en de poelkikker.

De 3 hectare herstelde natuur is verbonden met de openbare natuurgebieden Blakheide en Abtsheide. Het is daarmee een belangrijke uitbreiding van het leefgebied voor deze zeldzame amfibieën.

Het poelennetwerk is het resultaat van een samenwerking tussen een private boseigenaar, de Bosgroep Kempen Noord, Agentschap Natuur en Bos (ANB) en de provincie Antwerpen ..

In de oude vennen werd een halve meter diepe sliblaag geruimd omdat die nadelig is voor het waterleven. "We hebben de randen aangeschuind zodat op de glooiende, mineraalarme oevers ook oeverkruidvegetaties kansen krijgen", vertelt Thomas Van de Peer, beheerder bij de Bosgroep. "We hebben verder rond de poelen geplagd, takhopen aangelegd en er komen natuurlijke bosranden. Ook dit landhabitat is essentieel want amfibieën brengen er de winters door".

Hoge natuurwaarden

De herstelde waterpartijen staan garant voor een kenmerkende venfauna en -flora. Maar om duurzame populaties aan amfibieën te onderhouden is een uitgebreider gebied met verschillende poelen noodzakelijk.

Onderlinge genetische uitwisseling is dan mogelijk en bij langdurige droogteperiodes (bv door klimaatverandering) kunnen populaties zich nadien beter opbouwen.

Het herstel van de oude vennen op Hoge Heide is daarom erg belangrijk voor het beschermen van zeldzame soorten zoals de poelkikker en de kamsalamander, die in omgevende natuurgebieden nog voorkomen.

De vennen met oevervegetaties zijn daarnaast ideale minibiotoopjes die ook andere soorten zullen lokken, zoals de bijzondere venwitsnuitlibel, vinpootsalamander en tal van watervogels waaronder de geoorde fuut. Op de kiemende heide rond de vennen kan je de eerste levendbarende hagedissen, sprinkhanen en vlinders al aantreffen.

Locatie : het netwerk van vennen aan Blakheide is uitgebreid met extra leefgebied voor amfibieën - privaat, niet vrij toegankelijk.

Samenwerkingen

De natuurinrichting gebeurde op het private bos- en natuurdomein Hoge Heide in Rijkevorsel. Eigenaar Eric Verbeeck en bijzondere veldwachter Rudi Wouters werken al vele jaren samen met Bosgroep Kempen Noord om het domein te beheren. Voor de ambitieuze natuurbeheerwerken werd een projectsubsidie van ANB bekomen omdat het bijdraagt aan Europese Natura 2000 doelen.

"Met de projectsubsidies natuur wil Natuur en Bos concrete initiatieven stimuleren die hoofdzakelijk een bijdrage leveren aan de Europese natuurdoelen, of inspelen op het ontwikkelen van een hogere natuurkwaliteit. Vanaf vorig jaar schenken we daarbij bijzondere aandacht aan projecten die natte natuur realiseren in gebieden waar we maximale meerwaarde kunnen creëren", zegt Daniel Josten van ANB.

Ook vanuit de provincie Antwerpen kwam er logistieke, inhoudelijke en financiële steun. 'Hoge Heide is één van de strategische stapsteengebieden in een provinciaal ecologisch netwerk. Hiermee willen we onze typische maar bedreigde plant- en diersoorten een broodnodige duw in de rug geven. Natuur houdt geen rekening met eigendomsgrenzen, dus samenwerkingen zoals hier op Hoge Heide ondersteunen we graag.'

Wie is de Bosgroep?

Bosgroep Kempen Noord is één van de drie bosgroepen actief in de provincie Antwerpen.

Als vzw's onder de vleugels van de provincie ondersteunen zij boseigenaars bij duurzaam bosbeheer. Iedereen met bos kan gratis aansluiten voor advies en hulp met het beheer en de administratie die erbij komt kijken.

De bosgroepen vormen ook hét aanspreekpunt voor de aanplant van nieuwe bossen door privé-eigenaars en lokale besturen. Meer info op www.bosgroep.be

Foto : Resultaatbeeld van eerdere natuurwerken op Hoge Heide - Bosgroep Kempen Noord