Nieuw dorpenbeleid zet in op participatie en co-creatie. In Booischot, een deelgemeente van Heist-op-den-Berg, stelde de provincie Antwerpen haar nieuwe dorpenbeleid voor. Met dit beleid wil ze lokale besturen instrumenten aanreiken om vandaag de uitdagingen van morgen aan te gaan in hun dorpen, wijken en gehuchten.

Samenwerking met de bewoners en het lokale verenigingsleven speelt daarbij een grote rol. Het traject "veerkrachtige dorpen" zal de komende maanden voor het eerst worden uitgerold in het kerkdorp Booischot. Later volgen ook nog andere dorpen in de provincie Antwerpen, in een Platteland Plus-project.

Lokale besturen zien hoe dorpen, wijken en gehuchten steeds meer geconfronteerd worden met een hele reeks uitdagingen: een veranderend klimaat, nieuwe gezinssamenstellingen, een tanende lokale economie, een vergrijzende bevolking, minder openbaar vervoer, enzovoort. Vooral op het platteland kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn.

Gedeputeerde voor Plattelandsbeleid Peter Bellens licht toe: "We moeten ons afvragen hoe leefbaar een dorp nog is als de warme bakker en de buurtwinkel wegtrekken, als er geen postkantoor of geen huisarts meer is en wanneer er amper nog een bus passeert. Ons platteland mag geen verzameling slaapdorpen worden, met een bevolking die veroudert en vereenzaamt, zoals we dat in het buitenland zien gebeuren."

Daarom gaat de provincie Antwerpen haar steden en gemeenten instrumenten aanreiken om, samen met hun inwoners en het lokale verenigingsleven, hun dorp in handen te nemen in een traject van participatie en co-creatie. Het nieuwe dorpenbeleid van de provincie Antwerpen heet dan ook "Veerkrachtige dorpen".

Op maat van het dorp en de inwoners

De provincie Antwerpen zorgt voor procescoördinatie en inhoudelijke ondersteuning bij het uitrollen van deze trajecten. Verder reikt ze een door de Universiteit Antwerpen ontworpen dorpenmonitor aan, waarmee voor elk dorp de uitdagingen én kansen in beeld worden gebracht. Er is ook een dorpen-portfolio, waarin alle procesmatige, inhoudelijke en financiële ondersteuning van de provincie overzichtelijk wordt gebundeld.

Nieuw dorpenbeleid afgetrapt in Booischot - Copyright: provincie Antwerpen
Booischot in de startblokken

Het eerste dorp waar de provincie en een lokaal bestuur de handen in elkaar slaan is het kerkdorp Booischot. Schepen voor Plattelandsbeleid Wim Van den Bruel: "Ook het kerkdorp Booischot kent diezelfde uitdagingen, daarom starten we met dit traject. Samen met dorpsbewoners gaan we op zoek naar wat de identiteit en het karakter van het dorp bepaalt. Waar we nu staan (bakkerij Dageraad) is een mooi voorbeeld van een project dat een hefboom kan geven richting een veerkrachtig dorp" Burgemeester Luc Vleugels vult aan: "Een dorp leeft en wordt beleefd. We vinden het als gemeentebestuur heel belangrijk om het toekomstverhaal van Booischot niet meer alleen, maar samen met onze inwoners schrijven. Zoiets kan je niet vatten in bestemmingsplannen, daarom werken we hier eerder richting een beeldkwaliteitsplan. De volgende maanden gaan we op zoek naar kleine en grote initiatieven die het kerkdorp Booischot ook in de toekomst bloeiend en levendig houden." Binnen het project zal er minstens 1 door burgers geïnitieerde actie of quick-win uitgewerkt worden.

Andere dorpen volgen

Mede door Platteland Plus-subsidies worden ook op andere plaatsen in de provincie Antwerpen soortgelijke processen opgestart. Dat zal onder meer het geval zijn in het Merodegebied (Hulshout en Vorst-Laakdal), Heist-op-den-Berg (Heist-Goor en Schriek) en Essen. Vzw RURANT en Innovatiesteunpunt begeleiden het participatieve luik bij deze trajecten.

Zodra deze piloottrajecten zijn afgerond, wordt het Veerkrachtige Dorpen-beleid over de hele provincie uitgerold. Wie interesse heeft in zo'n traject kan nu al een kijkje nemen op de website www.veerkrachtigedorpen.be of zich melden bij adviseur dorpenbeleid Veerle van Westen (veerle.vanwesten@provincieantwerpen.be).

Meer info: www.veerkrachtigedorpen.be