Financiële instellingen zijn altijd alert op nieuwe vormen van fraude en oplichting in het betalingsverkeer.

· COVID-19 heeft naast een gezondheids- en economische crisis ook wereldwijd een phishingcrisis veroorzaakt in 2020:

o Uit de verzamelde gegevens blijkt dat er zich in België ongeveer 67.000 frauduleuze transacties door phishing hebben voorgedaan, voor een bedrag van ongeveer 34 miljoen euro.

· Het komende jaar is dit opnieuw een topprioriteit voor de hele sector want uit de resultaten van een Febelfin studie in samenwerking met het onderzoeksbureau IndiVille[1] blijkt:

o 34% van de bevolking heeft in de afgelopen maand een phishingbericht gekregen. In totaal kreeg 56% het afgelopen halfjaar een dergelijk bericht. Dit toont de grote omvang van het probleem. Je moet continu alert zijn.

o Phishing is nog onvoldoende bekend. 12% van de bevolking heeft nog nooit gehoord van phishing. Onder de jongeren (16- 30 jaar) heeft 30% nog nooit van phishing gehoord. 3% van wie ooit een phishingbericht ontving, is hierop ingegaan. Jongeren zijn kwetsbaarder, 5% ging in op het bericht.

o Een omvangrijke groep (26%) deelde ooit financiële gegevens waarover men zich schuldig voelde. Vorig jaar was deze groep 23% groot.

o 7% van de Belgen deelde de afgelopen 6 maanden financiële gegevens door waarover men zich ongemakkelijk voelde. Verontrustend is dat dit cijfer bij de 16-30 jarigen, 17% is.

o 3% van de bevolking zou zijn bankcodes doorgeven als zijn bank daarom vraagt. Dat 8% van de jongeren dit zou doen, is geen goed teken.

· Verontrustend: Hoewel de cijfers aantonen dat cybercriminelen de coronacrisis massaal aangrijpen, is de bezorgdheid bij Belgen over cybercriminaliteit afgenomen. Dit blijkt uit cijfers van de meest recente Unisys Security Index™.

· De Belgische banken leveren enorm veel inspanningen om frauduleuze transacties naar aanleiding van phishing te voorkomen (continue investeringen in veiligheid van online en mobiel bankieren, intensieve monitoring van transacties, sensibiliseringsacties, ...).

o Meer dan 75% van alle frauduleuze overschrijvingen worden door de banken gedetecteerd en geblokkeerd of gerecupereerd.

o Het garanderen van vlot en snel betaalverkeer én efficiënte fraudedetectie is een moeilijk en delicaat evenwicht, ook inzake gebruiksgemak voor de klant.

33% van de Belgen vindt de veiligheidsstappen (bv. kaartnummer ingeven, kaartlezer bij de hand hebben) bij online aankopen overbodig. Bij jongeren is dit nog hoger. Deze instelling baart zorgen. Voor een grote groep jongeren zijn/blijven de veiligheidsmaatregelen bij online aankopen meer een hindernis dan bescherming.

· Phishing is uitgegroeid tot een maatschappelijk probleem. De fraudeurs slaan alsmaar meer toe en door hun diverse manier van werken, blijft geen enkele sector gespaard.

o De banksector werkt ook steeds meer samen met andere sectoren om fraudeurs een halt toe te roepen. Zo is er regelmatig en in toenemende mate overleg met de telecomsector, politie, parket, overheidsinstanties en justitie maar er is nog veel ruimte voor verbetering. Alleen samen kunnen we deze strijd succesvol voeren.

· Ondanks de vindingrijkheid van de fraudeurs is phishing eenvoudig te vermijden door voldoende waakzaamheid en voorzichtigheid aan de dag te leggen:

o geef nooit persoonlijke codes (pincode & response code) door naar aanleiding van een email, telefoongesprek, sms, sociale media of whatsappbericht. Als daarnaar wordt gevraagd, is er sprake van oplichting.

o klik ook nooit op een ontvangen link, maar typ altijd zelf het adres van de gewenste bankwebsite in je browser of gebruik je eigen mobiele banking app.