Maandagavond ll stemde de gemeenteraad van Westerlo in met de veiligstelling van het molendomein van de Beddermolen te Tongerlo. De site wordt in erfpacht gegeven aan Kempens Landschap, die zal instaan voor de restauratie van het molenhuis, de schuur en de bijgebouwen, en de herbestemming ervan tot plattelandscentrum. Kempens Landschap zal tevens het achtergelegen stuk landbouwgrond aankopen.
Eeuwenoud Merode-erfgoed
De site van de Beddermolen is een prachtig voorbeeld van een quasi uniek geworden, typisch Kempens molenerf met molenhuis, koestal, schuur, bakhuis en bijgebouwtje. Deze gebouwen dateren allen uit de 18e-19e eeuw, en vormen samen een harmonisch geheel rond het binnenplein, dat uitgeeft op de houten windmolen.
Oorspronkelijk behoorde het molendomein, dat gelegen is in de Molenwijk, tot de nabij gelegen Abdij van Tongerlo. De laatste eeuwen was het evenwel in private handen.
De site is beschermd als landschap, en de gebouwen zijn eveneens geklasseerd als monument. Het domein van de Beddermolen is dan ook een pareltje, niet enkel in Westerlo, maar in de ruimere Merode en ver daarrond.
Samenwerking als basis voor aankoop en inrichting
In 2011 werden Kempens Landschap en de gemeente Westerlo respectievelijk eigenaar en erfpachter van de windmolen. Beide partners hadden echter altijd de ambitie om het gehele molendomein, inclusief de gebouwen, veilig te stellen. De aankoopprijs voor het molenhuis, de schuur, de stallingen, het bijgebouw, de tuin, het bos en het bakhuisje, die bepaald werd op 795.000 euro, was evenwel een struikelblok. Er werd door de partners dan ook gezocht naar een financieel partnerschap. Dat werd gevonden bij Vlaanderen.
Doordat de Vlaamse overheid in mei van dit voorjaar besloot om de aankoop van het molendomein met 338.469 euro te subsidiëren binnen het Landinrichtingsproject De Merode en de latere inrichting ervan ook nog eens met zo’n 205.000 euro te cofinancieren, kan dit prachtig stukje erfgoed weldra door de gemeente aangekocht worden. Het zal dezelfde dag in erfpacht worden gegeven aan Kempens Landschap, die de restauratie en herbestemming op zich zal nemen.
Kempens Landschap heeft bovendien een akkoord bereikt met de eigenaars van de molensite over de aankoop van het bijhorende perceel landbouwgrond. Op die manier zal er vanaf volgend jaar weer graan kunnen geteeld worden.
Toekomst als plattelandscentrum en toegangspoort tot de Merode
De provincie Antwerpen, die trekker is van het gebiedsgericht project De Merode, is zeer verheugd met de veiligstelling van het molendomein. Peter Bellens, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap:
“Dankzij de inspanningen van Kempens Landschap en de goede samenwerking met de gemeente, is de toekomst van het domein van de Beddermolen veiliggesteld. Na de nodige restauratiewerken aan de windmolen en de gebouwen, die tijdens de volgende jaren zullen plaatsvinden, zal het molendomein kunnen opengesteld worden voor het grote publiek.
Vanuit de provincie is er de ambitie uitgesproken om het Merodesecretariaat in de gebouwen onder te brengen, gekoppeld aan een werking als plattelandscentrum. Op die manier willen we jong en oud terug laten genieten van het erfgoed, de tradities en de meerwaarde van het platteland. De Merode zal hier in de toekomst zeker de vruchten van plukken. Immers, het domein zal een prachtige noordelijke toegangspoort vormen tot het ganse Merodegebied.”
Gedeputeerde Inga Verhaert, eveneens covoorzitter van Kempens Landschap, vult aan:“Op de landbouwgrond zal net als vroeger graan geteeld worden, dat na de oogst gemalen kan worden in de windmolen, die binnen enkele jaren weer maalvaardig zal zijn.
In het bakhuisje in de tuin kunnen van het meel broden en andere streekproducten gebakken worden. Dit zou kunnen gebeuren door ondernemers, maar ook door groot en klein via een gamma aan workshops dat we willen opzetten.
Daarnaast denken we er ook aan om een beperkt aanbod aan logies en/of een kleinschalige horecazaak voor recreanten op het domein onder te brengen. Op die manier kan een fietser of wandelaar niet enkel de windmolen komen bezoeken, maar op het molendomein ook genieten van het lekkers van de streek.
En de lokale verenigingen zullen er nog steeds mogelijkheden vinden om activiteiten te organiseren. Op die manier wordt de Beddermolen dus de ontmoetingsplaats bij uitstek in de Merode.”
