De start van een nieuw jaar betekent ook een hele waslijst aan nieuwe regels die ingaan. Van het afval in de gft-bak over de regels rond appartementseigendom tot de hervormde kinderbijslag: een overzicht van wat er zoal wijzigt op 1 januari 2019.

1. Uw centen

Kinderbijslag
Vanaf 1 januari krijgen ouders een nieuwe vorm van kinderbijslag, een "groeipakket". Voor elk kind dat vanaf 1 januari 2019 wordt geboren, krijgen de ouders 163,20 euro. In tegenstelling tot het oude systeem stijgt de nieuwe kinderbijslag niet naargelang het aantal kinderen in een gezin en naargelang de leeftijd van het kind.

Het nieuwe systeem is dus vooral voordeliger voor kleine gezinnen met jonge kinderen. De basissom kan nog aangevuld worden met sociale toelagen voor gezinnen met lagere inkomens.

Het "groeipakket" geldt niet voor kinderen die geboren zijn voor 1 januari 2019. Zij blijven onder de oude regeling van de kinderbijslag vallen. VRT-journalist Chris De Nijs licht de nieuwe regeling morgen meer gedetailleerd toe in een artikel op vrtnws.be.

Nieuwe premie voor warmtepompboiler
Wie een warmtepompboiler installeert, kan daar vanaf begin 2019 een premie van 400 euro voor krijgen. De premie loopt de komende 5 jaar en dooft langzaam uit: in 2020 daalt het bedrag tot 300 euro, vanaf 2021 tot eind 2023 krijg je nog maximum 200 euro.

Een warmtepompboiler haalt warmte uit de lucht en geeft die af aan sanitair water. Zo'n toestel is tot 70 procent zuiniger dan een elektrische boiler.

Kerkelijk huwelijk en uitvaart 25 euro duurder
Het tarief voor kerkelijke huwelijken en uitvaarten wordt op 275 euro gebracht, een stijging met 25 euro. Volgens de bisdommen is dat het gevolg van toenemende kosten, onder meer aan de kerkgebouwen. De vorige aanpassing van het tarief dateert van begin 2011.

Stijging nettoloon door laatste fase taxshift
Als gevolg van de derde en laatste fase van de taxshift gaan de nettolonen iets naar omhoog, met gemiddeld 36 euro. Concreet stijgt voor iedereen de belastingvrije som en wordt de inkomensschrijf van 40 procent verbreed. Met andere woorden: een groter deel van ons inkomen wordt belast aan 40 procent, en minder aan 45 procent.

Procentueel is de stijging het grootst voor de lage lonen. Iemand met een brutoloon van 2.000 euro houdt vanaf 1 januari 1.612,63 euro over, een stijging met 2,36 procent of 37,19 euro in vergelijking met 2018. Wie 3.000 euro bruto verdient, zal 1.955,51 euro overhouden, een stijging met 1,87 procent of 35,84 euro tegenover 2018.

Bier wordt ietsje duurder
De prijs van het bier gaat in het nieuwe jaar opnieuw lichtjes omhoog. AB InBev zal aan de horeca en de supermarkten een hogere prijs aanrekenen voor de meeste bieren. Ook brouwerij Alken-Maes voert een prijsstijging door. AB InBev spreekt van een "lichte prijsstijging": gemiddeld 0,016 euro per glas. In de supermarkten zal een flesje gemiddeld 0,015 euro duurder worden.

Standaard 60 euro voor tussenkomst 112-ambulance
Wie de tussenkomst van een 112-ambulance nodig heeft, zal voortaan standaard een factuur van 60 euro krijgen. Nu zijn er nog grote verschillen in de ambulancekosten voor patiënten. Gemiddeld bedraagt de factuur 130 euro, en krijg je de helft terugbetaald als je een attest indient bij het ziekenfonds.

Vanaf januari 2019 wordt de standaardkostprijs dus 60 euro, ongeacht waar je je bevindt, van waar de ziekenwagen moet komen of naar welke spoeddienst je wordt vervoerd. Patiënten hoeven ook geen attest meer in te dienen bij het ziekenfonds.

Alle pensioenen op dezelfde dag uitbetaald
Gepensioneerden zullen vanaf 1 januari op dezelfde dag hun pensioen uitbetaald krijgen, of ze nu werkten als zelfstandige, ambtenaar of werknemer. Pensioenen worden nu op verschillende data betaald en die zijn dan nog eens verschillende naargelang het statuut. Voortaan zullen de pensioenen betaald worden op de eerste dag van die betaaldata. Door de wet zullen bepaalde burgers ook niet meer tot januari moeten wachten om hun pensioen van december te ontvangen.

En nog over het pensioen: wie langer werkt dan een volledige loopbaan van 45 jaar, wordt daar voortaan voor beloond in de berekening van zijn of haar pensioen: alle gewerkte jaren zullen meetellen in de pensioenberekening. Tot nu werden pensioenrechten opgebouwd tot en met 45 werkjaren.

2. Uw gezondheid

Strengere regels voor gebruik zonnebank
Wie onder de zonnebank wil gaan, moet voortaan op voorhand laten bepalen welk huidtype hij of zij heeft. Dat kan in de eerste plaats in het zonnecentrum zelf via een speciaal toestel. Heeft het zonnecentrum geen dergelijk toestel, dan moet de klant eerst naar de dokter voor een attest.

De maatregel werd genomen om mensen met huidtype 1, het meest kwetsbare huidtype te beschermen. Zij mogen geen zonnebank gebruiken.

CM stopt met terugbetaling homeopathie
De christelijke mutualiteit CM stopt vanaf 1 januari met de terugbetaling van homeopathische geneesmiddelen. Onder meer bij Partena, OZ en de Socialistische Mutualiteiten blijft de tegemoetkoming voorlopig wel nog gelden. Bij de CM sneuvelen ook nog de terugbetaling van oordoppen op maat, het lidgeld van jeugdverenigingen en podologische zolen.

Pasgeboren baby's gescreend op mucoviscidose
Pasgeboren baby's zullen voortaan ook gescreend worden op mucoviscidose. Dat moet ervoor zorgen dat de erfelijke aandoening voor de leeftijd van 2 maanden wordt vastgesteld, zodat de behandeling al vroeg kan starten. Mucoviscidose is een aangeboren en levensbedreigende erfelijke aandoening die vooral de longen en de vertering aantast.

Screening dikkedarmkanker ook voor 51- en 52-jarigen
Vanaf 2019 zullen ook 51- en 52-jarigen een uitnodiging krijgen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek voor dikkedarmkanker. Nu mikt die screening nog op mensen tussen 53 en 74 jaar.

3. Wonen

Versoepeling regels appartementsmede-eigendom
Het nieuwe jaar brengt nieuwe regels rond appartementsmede-eigendom met zich mee. De regels worden versoepeld. Nu is er bijvoorbeeld binnen de algemene vergadering van mede-eigenaars nog een 3/4de meerderheid nodig om beslissingen te nemen over grote werkzaamheden aan het gebouw. Vanaf 1 januari zal een 2/3de meerderheid volstaan. Zo zullen belangrijke en noodzakelijke renovatiewerkzaamheden minder snel geblokkeerd zijn wanneer niet alle eigenaars het eens zijn.

Meer afval mag in gft-bak
Vanaf 1 januari mag er meer keukenafval worden meegegeven met het groente-, fruit- en tuinafval (gft). Onder meer vis- en vleesresten, eieren en eierschalen worden voortaan als gft beschouwd.

Zowel plantaardig als dierlijk keukenafval en etensresten (ook van vis en vlees) mogen zo vanaf 2019 in de gft-bak. Dat geldt ook voor schaaldierresten (met uitzondering van mossel- en oesterschelpen), vaste zuivelproducten (zoals kaas), en eieren en eierschalen. Wordt ook gft: de mest van kleine huisdieren zoals een cavia of een konijn.

Theezakjes en koffiepads horen dan weer niet meer thuis in de gft-bak. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat die kunststoffen bevatten. Koffiedik en papieren koffiefilter zijn dan weer wel gft.

Drie maanden huurwaarborg
Wie een woning wil huren, zal vanaf 2019 niet langer maximaal twee, maar drie maanden huurwaarborg moeten ophoesten. Om te vermijden dat armere huurders daardoor uit de boot zouden vallen, komt er tegelijk een renteloze en anonieme huurwaarborglening.

Woningen krijgen energielabel
Op het energieprestatiecertificaat (EPC) van een woning, appartement of studio staat voortaan ook een energielabel. Dat gaat van A tot F, net zoals bij onder meer koelkasten en wasmachines. Dankzij het label krijg je in een oogopslag een idee of de woning energiezuinig is of niet. Een EPC wordt altijd opgemaakt bij de bouw van een nieuwe woning en is verplicht wanneer je een woning wil verhuren. Wie al een geldig EPC heeft, is niet verplicht om een nieuw te laten opmaken.

Brandverzekering wordt wettelijk verplicht
De brandverzekering voor een woning wordt verplicht. 94 procent van de gezinnen heeft al een brandverzekering. Vaak waren ze daar contractueel toe verplicht bijvoorbeeld als onderdeel van een hypotheeklening. Maar nu wordt ook het wettelijk verplicht. Zowel voor eigenaar als huurders.

4. Op de weg

Beginnende bestuurders moeten naar "terugkom-moment"
Wie zijn definitieve rijbewijs heeft gehaald, moet voortaan 6 tot 9 maanden nadien een extra opleiding volgen tijdens een "terugkom-moment": een 4 uur durende opleiding in groep met onder meer praktijkoefeningen en een groepsgesprek.

Het terugkom-moment is van toepassing op iedereen die vanaf 1 oktober 2017 zijn voorlopig rijbewijs haalde, toen de minimale stageduur werd opgetrokken naar 9 maanden. Wie bijgevolg zijn rijbewijs haalde op 1 juli 2018, moet tussen 1 januari en 31 maart 2019 naar een "terugkom-moment" gaan.

Het terugkom-moment kost 100 euro en wordt georganiseerd door de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Wie de opleiding niet op tijd volgt, betaalt een toeslag van 50 euro. Wie helemaal niet afkomt, riskeert een boete tot 4.000 euro.

Inhaalverbod vrachtwagens op 2X2 snelwegen verdwijnt
Het algemeen inhaalverbod voor vrachtwagens op snelwegen met 2x2 rijstroken verdwijnt. Het verbod zal enkel nog gelden bij regenweer. Als de regio's het nodig vinden, mogen ze voor bepaalde delen van de snelweg wel nog een inhaalverbod opleggen, aangeduid met verkeersborden.

Verplichte periodieke keuring voor oldtimers
Voertuigen die in Vlaanderen als oldtimer geregistreerd staan, moeten vanaf 1 januari verplicht naar een periodieke technische keuring. Voor voertuigen die 25 tot 30 jaar oud zijn komt er een jaarlijkse keuring. Voertuigen tussen de 30 en 50 jaar moeten tweejaarlijks gekeurd worden en voor nog oudere exemplaren is dat een keer om de 5 jaar.

In totaal gaat het om zo'n 120.000 voertuigen. Om een stormloop ter vermijden, zal de eerste periodieke keuring gefaseerd verlopen. Oldtimers met een eerste inschrijving tussen 1 januari 1990 en 31 december 1993 moeten zich in 2019 aanbieden voor de keuring, voor oudere voertuigen is dat in 2020.

Bepaalde voertuigen, met een oldtimernummerplaat of een gepersonaliseerde nummerplaat met een oldtimervignet, zijn vrijgesteld van deze periodieke keuring. Het gaat om voertuigen voor traag vervoer, voertuigen uitgerust met rupsbanden, bepaalde landbouwvoertuigen en motorfietsen.

Elektrische motorfietsen vrijgesteld van verkeersbelasting
Wie een elektrische motorfiets koopt, hoeft daar vanaf 1 januari geen Belasting op Inverkeerstelling meer op te betalen. Je betaalde nu al sowieso geen jaarlijkse verkeersbelasting, maar vanaf het nieuwe jaar valt dus ook de BIV weg.

Ook meest vervuilende benzinewagens verboden in Brussel
De Brusselse lage-emissiezone geldt vanaf 1 januari ook voor de meest vervuilende benzinewagens. Geen enkel voertuig zonder euronorm of van euronorm 1 mag dan nog in het Brussels Gewest rijden. Voor de meest vervuilende dieselvoertuigen was dat al sinds begin 2018 het geval. Bovendien zullen dieselvoertuigen van euronorm 2 nu ook niet meer welkom zijn in Brussel.

Wie de toegangscriteria niet naleeft, riskeert een boete van 350 euro. Er geldt wel een overgangsperiode tijdens de eerste drie maanden.

5. Varia

Bpost werkt weer met prior- en non-priorzegels
Wie een brief verstuurt, moet vanaf 1 januari kiezen tussen een non-priorpostzegel of een duurdere priorzegel. Begin jaren 2000 maakte Bpost al eens zo'n onderscheid, maar in 2007 werd opnieuw overgeschakeld op een enkele postzegel. Nu keert de priorzegel dus terug.

Een priorzegel zal 1 euro kosten, of 9,7 euro voor een velletje van 10. Alleen met die priorzegels is de levering de volgende werkdag nog verzekerd. De non-priorzegel zal 95 cent per stuk kosten, of 9,2 euro voor 10. Dat is ruim 9 procent duurder dan de huidige zegels. Met zo'n postzegel brengt de postbode de brief binnen maximaal 3 werkdagen.

Wie nog postzegels heeft liggen, kan die blijven gebruiken. Na 1 januari beschouwt Bpost die zegels automatisch als non-prior.

België lid van de VN-Veiligheidsraad
België wordt op 1 januari een niet-permanent lid van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Ons land zal dat zitje twee jaar lang houden. Het is voor de 6e keer dat België in de VN-Veiligheidsraad zit, de laatste keer dateert uit de periode 2007-2008. Tijdens zijn mandaat wil ons land in het bijzonder inzetten op preventie, bescherming van burgers in conflicten, en de naleving van humanitair recht, mensenrechten en genderkwesties.

Vlaanderen is 7 fusiegemeenten rijker
Vlaanderen gaat van 308 naar 300 gemeenten, door de fusies van verschillende gemeenten. De nieuwe fusiegemeenten zijn: Aalter (Aalter + Knesselare), Deinze (Deinze + Nevele), Kruisem (Kruishoutem + Zingem), Lievegem (Waarschoot + Lovendegem + Zomergem), Puurs-Sint-Amands (Puurs + Sint-Amands), Pelt (Overpelt + Neerpelt) en Oudsbergen (Opglabbeek + Meeuwen-Gruitrode).

Door die fusies moeten de zowat 150.000 inwoners hun identiteitskaart laten aanpassen in de gemeentehuizen. Dat geldt niet voor de inwoners van de vroegere gemeenten Aalter en Deinze omdat die de naam van hun gemeente niet zien veranderen.

Verbod op onverdoofd slachten van kracht
In Vlaanderen geldt vanaf 1 januari een verbod op onverdoofd slachten. Dieren moeten al langer voor het doden worden bedwelmd bij het slachten. Enkel voor religieus onverdoofd slachten in erkende slachthuizen gold een uitzondering.

Verkoop synthetische onkruidverdelgers aan particulieren verboden
Het merendeel van de onkruidverdelgers verdwijnt uit de rekken. Op dit moment zijn totaalherbiciden op basis van glyfosaat - zoals het omstreden Roundup - al verboden voor particulieren. Vanaf 1 januari komen daar ook de synthetische herbiciden bij. Particulieren zullen dan ook geen selectieve herbiciden meer vinden in tuincentra en doe-het-zelf-zaken waarmee ze bijvoorbeeld het onkruid in hun gazon kunnen bestrijden. (Belga)