Op geweld binnen Vlaamse gezinnen rust nog steeds een groot taboe. Betrouwbare cijfers over het aantal gevallen blijven hierdoor voorlopig giswerk.

Onderzoek wijst immers uit dat slachtoffers van intrafamiliaal geweld pas na 35 gewelddadige incidenten eindelijk hulp zoeken. Om dit verdoken fenomeen veel sneller en efficiënter aan te pakken, opent in Geel een Family Justice Center (FJC) voor de Kempense regio.

Verwacht wordt dat het aantal dossiers hierdoor nog dit jaar zal verdubbelen. In de voorbij 4 maanden werden al 28 dossiers van intrafamiliaal geweld aangemeld bij het FJC.

In het Family Justice Center Kempen, op de locatie Welzijnszorg Kempen in Geel, werken hulpverlening, politie en justitie intensief samen onder één dak om de problematiek van intrafamiliaal geweld gecoördineerd aan te pakken. Dat samenwerken is de kern van het Family Justice Center (FJC) Kempen.

"Samen zitten onder één dak in een FJC betekent dat niet alleen de meest zware situaties van intrafamiliaal geweld nog beter worden aangepakt, maar biedt bovendien de mogelijkheid om al in een vroeger stadium situaties van intrafamiliaal geweld op te sporen en aanklampend te werken", zegt Vlaams minister van justitie  Demir.

"Maar liefst 35 feiten moeten gepleegd zijn vooraleer een slachtoffer de stap zet naar hulp. 35 keer dat een vrouw, een man of kinderen vernederd, geslagen, genegeerd, gestampt of uitgescholden worden vooraleer ze de stap zetten naar hulp. Dat is hallucinant. Familiaal geweld is daarmee één van de meest onderschatte problematieken in Vlaanderen. Net daarom investeren we nu veel meer in de aanpak ervan".

"We volgen een tweesporenbeleid om een sterk antwoord te bieden op de problematiek van intrafamiliaal geweld" zegt Ines Conderaerts, coördinator van FJC Kempen.

"We werken enerzijds met gezinnen met een zware en vaak complexe problematiek van intrafamiliaal geweld. Anderzijds gaan we sinds vorig jaar ook aan de slag met gezinnen waarbij de situatie nog niet helemaal ontspoord is. Zo kunnen we de situatie sneller ontmijnen en zorgen we ervoor dat het geweld niet verder escaleert." D

eze manier van werken wordt momenteel getest in de zone Geel-Laakdal-Meerhout. Deze maand nog breidt het FJC dit aanbod verder uit naar de politiezone Kempen Noord-Oost en in juni naar Balen-Dessel-Mol. Ook uitbreiding naar andere zones staat op de planning.

Na aanmelding worden de situaties van deze gezinnen besproken tijdens een overleg met partners van politie, parket, hulpverlening en lokale besturen waarna samen wordt bekeken welke hulp het meest geschikt is: advies geven aan de hulpverlener om met het gezin aan de slag te gaan, het gezin naar de best passende hulpverlening leiden of met de experten van politie, parket, hulpverlening en lokale besturen een plan van aanpak opmaken waarbij de nodige afstemming wordt gezocht tussen de verschillende betrokken diensten zoals het OCMW, Centrum Algemeen Welzijnswerk, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, politie en parket.

Bij elke begeleiding wordt een zogenaamde casusregisseur aangesteld die als aanspreekpunt geldt voor het gezin en als spilfiguur werkt tussen de verschillende diensten.

Cijfers

"In 2021 werden in totaal 51 gezinnen aangemeld, tegenover gemiddeld 23 in de jaren ervoor. Deze stijging is voornamelijk te wijten aan de succesvolle nieuwe werking met gezinnen waarbij het geweld nog niet volledig ontspoord is.

Tijdens de eerste vier maanden van dit jaar werden zo al 28 gezinnen uit de regio gemeld. Als deze evolutie zich verder zet, zal het aantal dossiers zich dit jaar verdubbelen", aldus Conderaerts. In 84 procent van deze gezinnen gaat het om partnergeweld, maar er zijn ook dossiers van kindermishandeling (16%) of oudermishandeling (16%).

Vlaanderen coördineert, in nauwe samenwerking met de lokale besturen

"Niet tegenstaande dat het gezin een baken van vertrouwen en rust zou moeten zijn, weten we helaas dat er achter heel wat gesloten deuren familiale drama's plaatsvinden en dat heel veel vrouwen, mannen en kinderen er het slachtoffer van worden.

Daarom is de uitrol van de Family Justice Centers in Vlaanderen een prioriteit in onze aanpak van intrafamiliaal en seksueel geweld" zegt Zuhal Demir, Vlaams minister van Justitie.

Sinds het begin van deze legislatuur heeft Demir al 12 Vlaamse casusregisseurs aangeworven die specifiek zijn opgeleid om met de gezinnen aan de slag gaan, onder meer na aanleiding van het stijgend aantal dossiers omwille van de coronacrisis.

Daarnaast investeert de minister de komende jaren jaarlijks negen miljoen euro om in minstens elk gerechtelijk arrondissement in Vlaanderen een laagdrempelig centrum intrafamiliaal geweld op te starten.

Daarvoor werkt Vlaanderen samen met de lokale besturen en de andere betrokken organisaties en overheden. Waar het aanbod nu bij de 4 FJC's overal verschillend is, wil Demir met de nieuwe centra op basis van goede praktijken in heel Vlaanderen eenzelfde basisaanbod kunnen aanbieden. Daarnaast wordt er ook voldoende ruimte voorzien om accenten te leggen op basis van de lokale noden.

Opening

Het FJC Kempen opende donderdag officieel zijn deuren in aanwezigheid van Vlaams minister Demir, Procureur des Konings Franky de Keyzer en zes burgemeesters uit de betrokken gemeentes.

"De aandacht voor de aanpak van intrafamiliaal geweld was reeds voor de coronacrisis een absolute beleidsprioriteit voor onze politiezone. Als burgemeester, moeder en grootmoeder laat dit thema me niet los. De meest kwetsbaren, kinderen dus, moeten kunnen opgroeien op een plaats die veilig is, zonder discussie!" aldus Vera Celis, burgemeester van Geel.