Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits werft in het kader van de crisis in Oekraïne extra personeel aan.

Bij VDAB komen er tijdelijk 47 bijkomende bemiddelaars om na te gaan welke diploma's en werkervaring de vluchtelingen hebben en hen naar werk te begeleiden.

Daarnaast komen er 10 extra inspecteurs bij de sociale inspectie om uitbuiting en illegale tewerkstelling tegen te aan en ook de dienst Economische Migratie kan rekenen op 2 extra personeelsleden.

Volgens ramingen kunnen er op middellange termijn zo'n 120.000 Oekraïners naar Vlaanderen komen.

"Door Oekraïense vluchtelingen die dat willen en kunnen aan werk te helpen, zorgen we ervoor dat ze sneller financieel onafhankelijk kunnen zijn. Bovendien geeft hen dat ook een netwerk en sociaal contact zodat ze zich hier meer thuis kunnen voelen.

Maar uiteraard blijft het welzijn van de vluchtelingen de hoofdzaak. Voor zij die willen werken, zorgen we voor een vlotte begeleiding. We werven daarom extra personeel aan voor de begeleiding naar werk en we versterken de inspectie om uitbuiting tegen te gaan. Iedereen moet hier veilig aan de slag kunnen gaan en warm onthaald worden op de werkvloer." – Hilde Crevits

Zoals afgesproken binnen de Vlaamse Regering en met de Taskforce Noodopvang Oekraïne wordt er gewerkt in 3 fases. De eerste fase liep tot vandaag, 1 april, de tweede fase tot 15 juni en fase drie start vanaf 16 juni.

In de eerste fase werd vooral ingezet op de eerste dringende behoeften zoals huisvesting waarbij mensen de tijd krijgen tot rust te komen alvorens er eventuele stappen naar werk kunnen worden gezet.

In de tweede fase, die vandaag van start gaat, wordt ervoor gezorgd dat vluchtelingen zo vlot mogelijk naar werk kunnen doorstromen.

De focus ligt hier op korte acties met directe focus op tewerkstelling en op de versterking van de sociale inspectie en het loket economische migratie. In de derde fase zal de focus liggen op meer intensievere acties met een langere doorlooptijd wanneer blijkt dat Oekraïense vluchtelingen hier langer blijven en niet meteen zicht hebben op een veilige terugkeer.

Arbeidsmarkt: extra begeleiding

Wanneer Oekraïners hier aankomen, volgt een goed onthaal om na te gaan of stappen naar werk mogelijk zijn op basis van onder andere de huisvesting, de financiële situatie, het welzijn of de zorglast.

Voor wie wil en kan werken, komt er begeleiding door de OCMW's en VDAB. VDAB zal de inschatting maken wie onmiddellijk aan de slag kan, eventueel met een taalopleiding op de werkvloer, of een bijkomende beroepsopleiding.

Het is de bedoeling om die vluchtelingen dan zo snel mogelijk aan een job te helpen.

VDAB staat klaar om snel voor de matching met werkgevers en beroepssectoren te zorgen. Op 15 maart werd de nieuwe online onthaalpagina bij VDAB gelanceerd waar werkgevers via #werkplekvrij hun openstaande vacatures kunnen aanmelden en waar Oekraïners zelf ook vlot passende vacatures kunnen vinden (werkgevers.vdab.be/werkgevers/werkplekvrij).

Intussen werden al 2.589 #werkplekvrij vacatures online geplaatst. Op de pagina wordt ook verwezen naar het ondersteuningsaanbod waarop werkgevers en werknemers een beroep kunnen doen tijdens de aanwerving en tewerkstelling.

Heel wat sectoren hebben knelpuntvacatures.

Denk maar aan de dienstenchequebedrijven, de landbouwsector of de horeca. Binnen die sectoren is het vaak mogelijk om mensen snel naar een job toe te leiden, ook al hebben ze bijvoorbeeld nog weinig kennis van het Nederlands.

Daarnaast is het ook zo dat er ook Oekraïners met een hogere scholingsgraad en/of relevante werkervaring zich zullen kunnen aanmelden voor bijvoorbeeld bepaalde IT- of ingenieursberoepen. Waar mogelijk zullen die competenties dan ook snel gevaloriseerd worden

Extra inspecteurs en personeel

De Oekraïners krijgen het statuut van tijdelijk beschermde. Dat betekent dat ze geen arbeidskaart of single permit moeten aanvragen en geen 4 maanden moeten wachten om in Vlaanderen te mogen werken.

Ze moeten wel een beroepskaart aanvragen als ze een zelfstandige activiteit willen starten.

Daarom wordt de dienst economische migratie van het departement Werk en Sociale Economie versterkt met 2 extra personeelsleden. Zo kunnen de aanvragen voor beroepskaarten sneller gebeuren.

Daarnaast wordt ook de Vlaamse sociale inspectie versterkt met 10 extra inspecteurs, goed voor 500 extra controles per jaar, om risico's op sociale uitbuiting en illegale tewerkstelling tegen te gaan.

Het begeleidingstraject voor een inburgeraar in Vlaanderen duurt gemiddeld 9 maanden, maar gelet op het profiel van de vluchtelingen gaan we uit van een eerste onthaalgesprek en begeleiding van gemiddeld 3 maanden. Om die screening snel te laten verlopen worden bij VDAB 47 extra bemiddelaars aangeworven.

Sectoren zullen ook, via de sectorconvenanten, een tijdelijke coördinator kunnen aanstellen die ondersteuning biedt bij het snel detecteren van onder andere geschikte vacatures en werkplekleren. Daartoe wordt een oproep gelanceerd waarop sectoren met een sectorconvenant vrijblijvend kunnen intekenen.

Opleidingen

Om vluchtelingen te begeleiden naar een job zal er begeleiding komen via het OCMW en de partners van VDAB. Het gaat bijvoorbeeld over loopbaanoriëntatie en bemiddeling voor anderstaligen.

Het aantal voorziene trajecten rond taal- en beroepsopleidingen voor 2022 kunnen verder worden opgetrokken. Er wordt zoveel mogelijk ingezet op aanleren van het Nederlands op de werk- of opleidingsvloer. Ook beroepsopleidingen zullen zoveel mogelijk op de werkvloer georganiseerd worden.

Naast bijkomende tolkondersteuning, wordt ook in een Oekraïense vertaling voorzien van het meest essentiële VDAB-aanbod. Op die manier zorgen we er ook voor dat ze op de hoogte zijn van hun rechten en plichten en verkleinen we zoveel mogelijk het risico op uitbuiting.'