Vanaf 1 april zal de kinderopvang grondig wijzigen en kunnen ontslagen werknemers een ontslagmotivering eisen. Wat verandert er op 1 april? Een overzicht.
1. Laagste lonen houden iets meer over
Doordat de fiscale werkbonus op 1 april opgetrokken wordt, houden de laagste inkomens vanaf 1 april iets meer over. Nog tot eind maart bedraagt die bonus 8,95 procent, maar dat wordt op 1 april verhoogd naar 14,4 procent.
De werkbonus is een combinatie van de sociale en de fiscale werkbonus. Die eerste betekent dat voor werknemers die tot 2.385,41 euro bruto verdienen minder persoonlijke sociale lasten ingehouden moeten worden. Daardoor wordt hun nettoloon verhoogd zonder dat de werkgever meer moet betalen. De fiscale werkbonus is dan weer een belastingvermindering voor die werknemers met een laag loon die op een sociale werkbonus recht hebben. Dat percentage komt vanaf 1 april op 14,40 procent.
Er is een nog te indexeren maximumgrens van 130 euro per jaar. Na de indexaanpassing ligt het maximumbedrag voor het aanslagjaar 2015 op 200 euro. Bedoeling van die werkbonus is het verschil met de werkloosheidsuitkering groter te maken. Hoe hoger het loon, hoe kleiner de werkbonus.
2. Lagere milieubijdrage voor batterijen
Consumenten zullen vanaf 1 april een lagere milieubijdrage moeten betalen als ze batterijen en accu's kopen. De bijdrage per batterij zakt van 0,1239 euro plus btw naar 0,075 euro plus btw. Die lagere bijdrage was al sinds 1 januari van dit jaar van toepassing voor de verkoop tussen professionelen, zoals fabrikanten, invoerders en groot- en kleinhandelaars. Professionelen kregen hierdoor de kans om hun voorraad, waarop ze zelf nog de hogere bijdragen hadden betaalt, uit te verkopen.
Bedrijven die batterijen en accu's op de Belgische markt brengen, betalen deze bijdrage aan Bebat. Het is echter aan de verkopers van batterijen en accu's om te beslissen of die bijdrage wordt doorgerekend in de prijs die consumenten betalen, al zegt Bebat wel te hopen dat "het voordeel maximaal wordt doorgegeven aan de consument".
Het is de vzw Bebat die de milieubijdrage berekent. Die werd in 1996 door de industrie opgericht om gebruikte batterijen op te halen, te sorteren en te recycleren om te vermijden dat ze bij het restafval of in het milieu terechtkwamen. Via de bijdrage wordt de werking van de vzw betaald.
3. Ontslagen werknemers in privé kunnen ontslagmotivering vragen
In februari kwamen de sociale partners, verenigd in de Groep van 10, overeen dat ontslagen werknemers in de privé vanaf 1 april hun werkgever om een papieren ontslagmotivering kunnen vragen. Daarnaast kan een werknemer een schadevergoeding krijgen als de arbeidsrechter oordeelt dat het om een kennelijk onredelijk ontslag gaat. Dat kan echter enkel als een werknemer een contract van onbepaalde duur heeft, al geldt de ontslagmotivering ook voor werknemers van wie het contract van bepaalde duur vroegtijdig beëindigd wordt. In geval van kennelijk onredelijk ontslag heeft de werknemer recht op een vergoeding van minimaal 3 en maximaal 17 weken loon - dat hangt af van de graad van onredelijkheid.
Een werknemer die de reden tot ontslag wil kennen, moet een aangetekende brief naar de werkgever sturen. Gaat de werkgever daar niet op in, dan heeft de werknemer recht op een forfaitaire burgerlijke boete van 2 weken.
De cao bevat echter ook heel wat uitsluitingen: onder meer over pensionering, sluiting, collectief ontslag of als er een cao bestaat met een bijzondere ontslagprocedure. Voor sommige sectoren, zoals de bouw, geldt een afwijkende regeling.
4. Btw-vrijstelling voor bedrijven met omzet onder 15.000 euro
Kleine ondernemingen kunnen vanaf 1 april 2014 een vrijstelling krijgen van de btw-plicht. Die onderneming mag om het even welke juridische vorm hebben, zoals natuurlijk persoon, personenvennootschap, kapitaalvennootschap, vereniging of openbare instellingen. Zij die in aanmerking willen komen, moesten zich voor 21 maart al gemeld hebben aan de fiscus. Ondernemingen, verenigingen en zelfstandigen zijn nu nog vrijgesteld van de btw-plicht als ze op jaarbasis ten hoogste 5.580 euro aan inkomsten hadden.
In totaal hebben 1.250 ondernemingen ingetekend voor vrijstelling vanaf 1 april.
5. Nieuw decreet kinderopvang verandert sector grondig
Het nieuwe decreet over kinderopvang zal de sector vanaf 1 april grondig veranderen. Vanaf dan zal elke opvang een vergunning van Kind en Gezin moeten hebben. Daarnaast komt er een geleidelijke gelijkschakeling tussen de verschillende soorten opvangvoorzieningen, zowel op het vlak van voorwaarden als financiering.
Kind en Gezin heeft het over een hervormingsproces, en geen "big bang", dat absoluut nodig is om de kwaliteit en leefbaarheid van de sector te garanderen.
Nu bestaan er nog verschillen in de voorwaarden en financiering tussen onthaalouders, erkende en gesubsidieerde kinderdagverblijven en zelfstandige kinderdagverblijven. Het nieuwe decreet herleidt die tot twee grote opvangvormen: de gezinsopvang, of vroegere onthaalouders, waar maximaal acht kinderen tegelijk aanwezig mogen zijn, en de groepsopvang, de huidige bestaande erkende en gesubsidieerde opvang en de zelfstandige kinderdagverblijven, waar minstens 9 kinderen tegelijk aanwezig zijn. Die zullen vanaf 1 april allemaal een vergunning moeten hebben.
Ook de financiering wordt geleidelijk gelijkgeschakeld, om de bestaande kloof tussen de erkende gesubsidieerde sector en de zelfstandige sector tussen 2014 en 2020 volledig dicht te fietsen. Daartoe komt er een getrapt subsidiesysteem met, vanuit elk van de drie trappen, aanvullende subsidies.
6. Activeringsaanpak voor nieuwe werkzoekenden opgetrokken tot 60 jaar
De activeringsaanpak voor nieuwe werkzoekenden wordt vanaf 1 april opgetrokken tot 60 jaar. De Vlaamse regering nam die beslissing al eind vorig jaar, maar voor de nieuwe aanpak in werking treedt, moest eerst nagegaan worden of de VDAB over voldoende operationele capaciteit beschikt. Dat is bevestigd.
Op 1 januari traden al een aantal wijzigingen in de begeleiding van 50-plussers in werking.
De verplichte activering is de afgelopen jaren al verschillende keren opgetrokken: in april 2011 tot 55, in juni 2012 tot 58 en nu dus tot 60. De raad van bestuur van de VDAB heeft vastgesteld dat zij over voldoende capaciteit beschikken voor die kwalitatieve begeleiding. "Daarvoor is in 2014 een extra budget van 1,4 miljoen euro toegekend", klinkt het bij Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA).
7. Ook terugbetaling voor omgevingsslachtoffer asbest
Op 1 april treedt een wet in werking die omgevingsslachtoffers van asbest het recht geeft op een terugbetaling van hun gezondheidszorgen. Daarnaast kunnen ze beroep doen op de hulp van een andere persoon. Met de nieuwe wet komen de door het Asbestfonds (AFA) erkende asbestslachtoffers op gelijke voet met de door het Fonds voor de beroepsziekten (FBZ) al erkende slachtoffers. Omgevingsslachtoffers en zelfstandigen hebben hierdoor ook recht om een tegemoetkoming.
8. BTW op elektriciteit verlaagd van 21 naar 6 procent
De BTW op elektriciteit daalt voor particulieren vanaf 1 april, van 21 procent naar 6 procent. Voor professionele klanten blijft het btw-percentage op 21 procent liggen. Die verlaging blijft minstens tot eind december 2015 gelden. De maatregel maakte deel uit van het relancepakket waarover de regering in januari besliste.
9. Elektronische leurkaart verplicht
Ambulante handelaars, zoals marktkramers en huis-aan-huisverkopers, worden vanaf 1 april verplicht een elektronische leurkaart te gebruiken. Handelaars die hun elektronische leurkaart niet op tijd hebben, dreigen hun machtiging te verliezen. Bovendien kost een elektronische leurkaart vanaf die datum 100 euro, in plaats van 13 euro ervoor.
De elektronische leurkaart is een initiatief van Sabine Laruelle, minister van Middenstand, Kmo's en Zelfstandigen. Het doel ervan is de fraude en de oneerlijke concurrentie te bestrijden, en om de risico's op vervalsing van de leurkaarten maximaal te beperken, klinkt het.
Volgens Laruelle blijkt uit cijfers dat 1 op de 5 handelaars niet over een geldige of correcte vergunning beschikt. Die situatie veroorzaakt oneerlijke concurrentie.
10. Gerechtelijk landschap wordt hervormd
Het gerechtelijk landschap zal op 1 april grondig worden hertekend. De opvallendste wijziging houdt in dat het aantal gerechtelijke arrondissementen beperkt wordt.
Door de hervorming zal het aantal arrondissementen namelijk dalen van de huidige 27 naar 12. De nieuwe arrondissementen zullen grotendeels samenvallen met de provincies. Daarnaast komt er nog een tweetalig arrondissement in Brussel en een Duitstalig in Eupen.
Een andere bijzonderheid is dat het arrondissementen Henegouwen twee procureurs des konings krijgt. De hertekening zal geen grote gevolgen hebben voor de burger. Hij zal zich nog altijd naar hetzelfde justitiepaleis moeten begeven. Ook de 187 kantons van de vredegerechten blijven wel gewoon bestaan. De hervorming moet meer autonomie aan de magistraten geven en de mobiliteit tussen magistraten doen toenemen. (FOD Economie)
