Zondag kiest u een nieuw federaal parlement. Zijn er zaken waar u moet op letten? Wat doe ik als ik mijn stembrief kwijt ben? Ben ik te laat om een volmacht te geven? Tien praktische vragen en antwoorden. [b]1. Wanneer moet ik gaan stemmen?[/b]Dat hangt af of u in uw kiesbureau elektronisch stemt of met het vertrouwde rode potlood. In beide gevallen gaan de bureaus open om 8 uur 's morgens, maar wie met de stemcomputer stemt kan tot 15 uur zijn stem uitbrengen. De anderen hebben maar tot 13 uur om een bolletje rood te kleuren.[b]2. Ben ik stemgerechtigd?[/b]Wie wil gaan stemmen voor de verkiezingen moet de Belgische nationaliteit hebben, minstens 18 jaar oud zijn op 13 juni en op ingeschreven zijn in het bevolkingsregister. Het kan ook dat u door een maatregel van de rechtbank ontnomen bent van uw stemrecht.[b]3. Mijn hond heeft mijn kiesbrief verscheurd. Mag ik nu nog gaan stemmen?[/b]Tot 12 uur op de verkiezingsdag zelf kunt u een kopie afhalen op het gemeentehuis. Wie tot het laatste moment wacht heeft in principe genoeg aan zijn identiteitskaart om te stemmen, zolang u kiesgerechtigd bent uiteraard. Wettelijk gezien moet men u zonder kiesbrief, maar met een geldig identiteitsbewijs laten stemmen. Wie dan nog eens zijn identiteitskaart heeft verloren moet een attest van de politie kunnen presenteren.[b]4. Hoe stem ik geldig?[/b]U kan geldig stemmen via een lijststem, maar ook door binnen die lijst verschillende personen te kiezen. U kan ook enkel het bolletje bij een of meerdere namen van een partij kleuren, zonder daar een lijststem te geven. Zolang u binnen één lijst blijft, stemt u dus geldig. Als u blanco stemt, gebeurt daar niets mee. Het aantal zetels wordt verdeeld op basis van het aantal geldige stemmen. Het is dus een misverstand dat uw stem naar de grootste partij gaat als u blanco stemt.[b]5. Hoe stem ik ongeldig?[/b]U stemt ongeldig als u bij meerdere partijen een bolletje kleurt. Ook als u met uw stembiljet iets anders doet dan bolletjes kleuren, stemt u ongeldig. U bereikt evenwel geen politici als u uw klachten op uw kiesbrief schrijft, u zal hoogstens de mensen die de stemmen tellen wat verstrooiing bezorgen morgen.[b]6. Kan ik iemand die bij de opvolgers staat in het parlement stemmen?[/b]Opvolgers komen pas in beeld wanneer een gekozen kandidaat zijn zitje opgeeft. Dat kan door ziekte of overlijden, maar meestal omdat hij/zij besluit zijn zitje niet op te nemen of minister wordt. U kunt wel iemand die laag staat bij de opvolgers omhoog duwen door voorkeurstemmen, zodat hij/zij meer kans maakt om ooit naar het parlement te gaan. In de praktijk komen heel veel opvolgers in het parlement. Een stem is dus zeker niet nutteloos.[b]7. Ben ik nog te laat om een volmacht te geven?[/b]Neen, dat kan nog tot zondag. Maar het mag wel enkel in een aantal -zeven om precies te zijn- uitzonderlijke gevallen. In zes gevallen kunt u tot zondag een volmacht geven. We zetten ze even op een rijtje:• Als u ziek bent. Dan moet u wel een doktersbriefje bij uw volmacht voegen• Als u moet werken zondag. Daar hoort dan wel een attest van uw werkgever bij.• Wie schipper, marktkramer of kermisreiziger is, kan ook een volmacht geven. Daar moet dan wel een attest bij van de burgemeester van de gemeente/stad waar u woont.• Wie in de gevangenis zit, maar niet ontnomen is van zijn politieke rechten kan ook een volmacht geven. Dat moet blijken uit een attest van de gevangenis waar u verblijft.• Als u student bent. Daarvoor moet u wel een attest hebben van uw universiteit of hogeschool• Wie wegens zijn geloofsovertuiging niet kan kan gaan stemmen op een zondag. Ook daar is een attest voor nodig; in dit geval van uw religieuze overheid.• Wie in het buitenland verblijft, professioneel of op vakantie, heeft nog tot vandaag om een aanvraag in te dienen bij de burgemeester waar u woont.[b]8. Wat als ik beslis om thuis te blijven?[/b]Aangezien er opkomstplicht is in België moet u zich in principe aanmelden bij het kiesbureau. Wie niet opdaagt, kan in theorie vervolgd worden en een geldboete krijgen tot 55 euro. Wie meerdere keren niet gaat stemmen, kan zelfs voor 10 jaar zijn politieke rechten verliezen. In de praktijk echter wordt er uiterst zeldzaam opgetreden. In Europa kennen enkel de Luxemburgers en de Grieken ook een stemplicht.[b]9. Hoeveel stembiljetten zal ik krijgen?[/b]U zult er twee krijgen. Een voor de Kamer, waar 150 Kamerleden worden verkozen en een voor de Senaat, waar 40 senatoren een zitje kunnen binnenhalen. Niet van toepassing als je elektronisch stemt.[b]10. Wanneer moeten we nog eens naar de stembus?[/b]Het federale parlement wordt in principe voor 4 jaar verkozen. Normaal gezien gingen we pas volgend jaar naar de stembus trekken, maar de verkiezingen zijn -mocht u het nog niet weten- vervroegd. In principe moeten we dus in 2014 opnieuw naar de stembus en dan zijn er meteen ook regionale en Europese verkiezingen. Als het nieuwe federale parlement het tot dan uithoudt, vallen de regionale en federale verkiezingen nog eens samen. Dat is geleden van 1999.(belga)