53 gemeenten verwennen inwoners en bezoekers met Autovrije Zondag

53 gemeenten houden een Autovrije Zondag dit jaar. Zowel grote centrumsteden zoals Kortrijk, Leuven en Genk als kleinere gemeenten zoals Harelbeke, Wijnegem, Bilzen en Muizen nemen deel.

De belangrijkste reden: Gezondere lucht, meer rust en vooral extra veel ruimte voor inwoners en bezoekers. Een Autovrije Zondag is ieder jaar opnieuw de ideale gelegenheid om zoveel mogelijk mensen te laten genieten van alle voordelen van duurzame mobiliteit en meer straten op mensenmaat. 

De meeste gemeenten houden hun Autovrije Zondag op 22 september, als orgelpunt van de Week van de Mobiliteit (van 16-22 september). Maar elke gemeente is helemaal vrij om zelf het beste moment te kiezen om hun inwoners te laten genieten van autovrije straten. Zo beten Herentals en Leuven dit jaar de spits al af op zondag 25 augustus. Poperinge en Zwevegem sluiten het rijtje af op 6 oktober. In totaal organiseren dit jaar 52 Belgische steden en gemeenten een Autovrije Zondag. Waaronder 12 van de 13 Vlaamse centrumsteden: Aalst, Brugge, Antwerpen, Gent, Leuven, Hasselt, Mechelen, Kortrijk, Oostende, Roeselare, Genk en Turnhout, maar ook heel wat kleinere en middelgrote gemeenten zoals Wijnegem, Lier, Lommel, Zwevegem, Veurne, Hoeilaart, en Kluisbergen zijn van de partij.  

Kalender van alle Autovrije Zondagen 

Deze 53 gemeen­ten organ­is­eren een Autovri­je Zondag in 2024. Klik op de links hieron­der om de pro­gram­ma’s te zien.  

Zondag 25 augustus: Herentals, Leuven 
Zondag 8 september: Hasselt, Turnhout 
Zaterdag 14 september: Koksijde, Lanaken 
Zondag 15 september: Brugge, Morlanwerlz, Walem, Wommelgem, Zelzate, Zottegem 
Woensdag 18 september: Herenthout 
Zondag 22 september: Aalst, Antwerpen, Ans, Asse, Beveren-Waas, Bilzen, Blankenberge, De Pinte, Deinze, Denderleeuw, Eeklo, Genk, Gent, Haacht, Harelbeke, Hoeilaart, Hoogstraten, Ieper, Kluisbergen, Kortenberg, Kortrijk, Le Bizet, Lier, Lommel, Mechelen, Melle, Merelbeke, Muizen, Ninove, Oostende, Putte, Ranst, Riemst, Roeselare, Vilvoorde, Wijnegem, Willebroek, Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met al zijn 19 gemeenten
Zondag 6 oktober: Poperinge, Zwevegem 

Een volledig overzicht en meer informatie over Autovrije Zondag vindt u op https://www.mobiel21.be/nl/initiatieven/autovrije-zondag. 

De symbolische kracht van een Autovrije Zondag 

Een Autovrije Zondag is een sterk signaal met een grote symbolische waarde. Met de klimaatverandering en de groeiende aandacht voor leefbare en veerkrachtige steden en gemeenten, zijn autovrije dagen vandaag relevanter dan ooit. Betere lucht, veiliger verkeer en sociaal contact zijn de grootste troeven van een dagje autorust. Een Autovrije Zondag laat mensen nadenken over oplossingen en geeft hun de kans om volop duurzame oplossingen te testen zoals (elektrische) fietsen en meer te leren over deelmobiliteit en openbaar vervoer. En ook de NMBS doet dit jaar een extra inspanning. Met een zogenaamd mobility ticket reist iedereen op zondag 22 september voor 8 euro heen en terug met de trein door heel België.  

Autovrije Zondag is een traditie die al tientallen jaren bestaat in heel wat Vlaamse gemeenten.  Mobiel 21, initiatiefnemer van Autovrije Zondag, ondersteunt steden en gemeenten om zelf zo’n Autovrije Zondag te organiseren.

Dat hoeft niet per se in de Week van de Mobiliteit. Al blijft dat in de praktijk wel de populairste periode om een Autovrije Zondag te organiseren. Van 16 tot 22 september vinden in honderden Europese steden en gemeenten initiatieven plaats om mensen de vele voordelen van duurzame mobiliteit te laten ervaren.  

“Eigenlijk is elke dag van het jaar geschikt om autovrij te zijn,” zegt Sanne Vanderstraeten, projectleider bij Mobiel 21: “Een Autovrije Zondag doet mensen nadenken over duurzame mobiliteit en over leefbare, gezonde en gezellige straten. Elke keer opnieuw zien we hoe de openbare ruimte herademt en sociaal contact opnieuw opleeft zodra auto’s uit het straatbeeld verdwijnen. We zien het altijd: mensen verschijnen waar auto’s verdwijnen. De straten simpelweg teruggeven aan de mensen, dat is misschien wel het krachtigste signaal van een Autovrije (Zon)dag.” 
 

Fact Checks ontkrachten clichés 

“Er is nog altijd het hardnekkige cliché dat een Autovrije Zondag vooral iets is voor grote steden én dat het een groots opgezet evenement moet zijn”, zegt Sanne Vanderstraeten, projectleider bij Mobiel 21. 

“We moeten af van het idee dat autovrije straten per se gevuld moeten worden met actie en entertainment. Zonder auto’s komt er ongelooflijk veel plaats vrij voor spontaniteit. Al zien we wel dat mensen soms moeten wennen aan zoveel open ruimte. Het is helemaal oké als we niet elke vierkante meter vullen met animatie of activiteiten. Met Mobiel 21 maakten we dit jaar een reeks video’s om enkele hardnekkige clichés te factchecken. Dat een Autovrije Zondag alleen voor grote steden is, of dat handelaars geen winst maken, bijvoorbeeld. Je vindt alle FactChecks op onze website.” 

Het initiatief hoeft trouwens niet enkel bij gemeentebesturen te liggen. Ook burgers, verenigingen en scholen kunnen straatafsluitingen aanvragen om hun eigen autovrije dag te beleven. Zo houden dit jaar 38 basisscholen in heel Vlaanderen een Autovrije Schooldag. Wie ook het initaitief neemt, de extra vrijgekomen ruimte geeft sowieso inspiratie voor initiatieven van inwoners, leerkrachten, leerlingen, handelaars en verenigingen die van de autovrije zones plezante plekken vol leven maken. 

Buiten Vlaanderen   

Autovrije Zondag is ook een gevestigde waarde in de 19 Brusselse gemeenten. Op 19 september wordt het Brussels Gewest tijdens Autoloze Zondag opnieuw een van de grootste autovrije zones van Europa. 

Ook in Wallonië zijn er verschillende gemeenten die iets speciaals doen voor de Week van de Mobiliteit. Zo hebben bijvoorbeeld ook Ans, Le Bizet en Morlanwelz hun 'Dimanche sans voiture’. Voor een overzicht van andere Europese steden vindt u alle informatie op de website van de Europese Week van de Mobiliteit. In heel Europa gaat het om 775 autovrije dagen verspreid over 44 landen! In Nederland blaast Zwolle de Autovrije Zondag nieuw leven in, naar Belgisch voorbeeld. Het wordt een autovrije zaterdag op 28 september gecombineerd met Burendag.  De gemeente organiseert bovendien een fotowedstrijd. De winnende straat krijgt een prijs die de buurt nog mooier maakt!