Wat zijn de drijvende krachten van groei van ondernemingen in Vlaanderen? Sinds 2011 onderzoekt VIVES dit voor Voka. Naar aanleiding van haar Colloquium multinationaal groeien vroeg Voka Kempen Joep Konings, voorzitter van VIVES en hoogleraar economie aan de KU Leuven, ook in te zoomen op de Kempen.

‘Het onderzoek meet welke sectoren het in onze regio goed doen’, zegt Ronny Van Broekhoven (foto), voorzitter van Voka Kempen. ‘Zo leren we dat de Kempen een sterk industriegedreven regio is. Dat de arbeidsproductiviteit in de Kempen opvallend hoog ligt en dat de groei van productiviteit en jobs in onze regio hand in hand gaan. Ook blijkt uit de studie dat Kempenaren een sterke intrinsieke ondernemersmentaliteit- en cultuur hebben.’

Professor Konings stelt vooral dat we moeten kijken naar de ‘sterren’ in elke sector. 20% van de bedrijven tekenen voor 80% van de toegevoegde waarde en tewerkstelling. Het zijn doorgaans grotere bedrijven die internationaal actief blijken te zijn. Multinationals dus, zowel Kempense multinationals als vestigingen van een buitenlandse multinational. Ze realiseren een hogere productiviteit door hun internationale marktervaring, hun investeringen in opleiding en hun managementvaardigheden. Globale ondernemingen zijn gemiddeld 5 procent productiever dan lokale bedrijven. Ze slagen er in sneller te innoveren, creatiever te zijn en hun kosten beter te beheersen. Door hun globale karakter kunnen ze ‘global trends’ vroeger capteren. 

‘De regionale aanwezigheid van buitenlandse multinationals en van Vlaamse hoofdzetels heeft bovendien belangrijke positieve effecten voor lokale ondernemingen’, vertelt Van Broekhoven. ‘Extra investeringen van multinationals in infrastructuur, in opleiding van haar medewerkers, in patentaanvragen, in kennisoverdracht naar ondernemingen in de regio … resulteert telkens in een aanzienlijke stijging van de productiviteit van lokale ondernemingen.’

Verankering

Dit geeft meteen ook de keerzijde weer, want het omgekeerde geldt natuurlijk ook. Als die internationale of multinationale ondernemingen wegtrekken, is dit ingrijpender dan we vaak denken. Het vertrek heeft een indirect negatief effect op de productiviteit van de lokale bedrijven in de regio. Helaas toonde een onderzoek van IBM en Ernst & Young nog aan dat internationale investeringen in Vlaanderen achteruit gaan. En ze verschuiven, weg van hoofdkwartieren en van logistiek en industrie naar verkoop en marketing.  ‘Uit de VIVES-studie blijkt in ieder geval nog maar eens dat de Kempen heel wat troeven heeft’, besluit Van Broekhoven. ‘Onze ligging, de aansluiting bij de economische kern rond de Antwerpse haven, de creativiteit en productiviteit van onze mensen, een sterk industriegedreven economische weefsel en unieke expertises. Het loont dus - zeker in onze regio - om te investeren in de verankering van deze globale bedrijven.’