Georges Gilkinet : 'De trein ruggengraat van de mobiliteit van de toekomst: beheersovereenkomst voor 10 jaar NMBS/Infrabel'

Op voorstel van de Vicepremier en minister van Mobiliteit, Georges Gilkinet, heeft de federale regering zopas het openbaredienstcontract van NMBS en het prestatiecontract van Infrabel goedgekeurd.

Deze twee contracten vormen samen één verbintenis die NMBS, Infrabel en de Belgische staat aangaan ten dienste van de huidige en toekomstige spoorweggebruikers en de economische wereld. Een engagement dat gebaseerd is op de uitbreiding van het aanbod voor reizigers en goederen, de modernisering van het spoorwegnet en de kwaliteit van de dienstverlening, met een klantgerichte aanpak.

Ze garanderen de spoorwegondernemingen en hun werknemers de middelen om hun ambities te verwezenlijken, verlenen NMBS voor de komende tien jaar een exploitatiemonopolie en versterken haar nu de Europese liberalisering van het spoor voor de deur staat.

Alexander De Croo: "De trein staat centraal in ons dagelijks leven. Elke dag maken miljoenen Belgen gebruik van de trein om naar hun werk te gaan of om te reizen, en we willen het beste voor hen: stiptheid, kwaliteitsdiensten, comfort, toegankelijkheid en veilige trajecten. De federale regering komt vandaag met een visie, een duidelijk en ambitieus stappenplan en de middelen waarmee NMBS en Infrabel hun aanbod verder kunnen verbeteren en de centrale rol van het spoor als mobiliteitsinstrument kunnen versterken. Ik ben hier zeer tevreden over.”

Georges Gilkinet : "Er komt duidelijk een voor en na 2022, voor de spoorwegen en voor onze mobiliteit in België. Nooit eerder kreeg de spoorwegsector zoveel middelen en zulke duidelijke en ambitieuze doelstellingen van een Belgische regering! Want meer passagiers en goederen op het spoor betekent minder auto's en vrachtwagens op de weg. Het is een grote eer om dit project de afgelopen twee jaar met onze twee spoorwegmaatschappijen te hebben gedragen. Nu moet al onze energie ingezet worden voor de uitvoering ervan. Het werk is dus nog lang niet gedaan, zeker omdat NMBS en Infrabel op korte termijn voor enorme uitdagingen staan op het gebied van stiptheid, betrouwbaarheid en personeel, die we zo snel mogelijk moeten aanpakken.”

Wat gaat er concreet veranderen in de komende 10 jaar?

• Doelstellingen op 10 jaar, een budget van 43,803 miljard en een industrieel plan

Een spoorwegnet ontwikkelen vergt tijd en middelen, maar ook duidelijke perspectieven. Elke beslissing moet efficiënt zijn en elke geïnvesteerde euro moet goed worden besteed. De huidige problemen van het spoornet tonen aan dat de spoorwegen nood hebben aan stabiliteit en zekerheid voor hun ontwikkeling, zowel strategisch als budgettair. Met een duidelijke visie en doelstellingen, en de garantie van de financiële middelen om deze ambities te verwezenlijken, kan het spoor nu een nog centralere rol spelen in de mobiliteit van de toekomst.

• Meer treinen, vroeger ‘s ochtends en later ‘s avonds

De verbetering van het treinaanbod is één van de belangrijkste evoluties voor de reizigers. Het Contract voorziet in een toename van het aantal treinen met 10% over een periode van 10 jaar (van 83,4 miljoen tot 91,6 miljoen kilometer). Concreet betekent dit meer treinen door de week en in het weekend. Het treinaanbod zal sterk worden uitgebreid, met treinen die vroeger en later rijden, vooral in de buurt van grote steden.

Op alle lijnen zullen twee extra uren dienstverlening worden geboden, vier extra uren op de belangrijkste spoorlijnen en rond de grote steden en tot 5 uur voor het S-net in Brussel, vergeleken met het huidige gemiddelde van 14 uur dienstverlening per etmaal.

• Nieuw rollend materiaal

De huidige treinvloot is gemiddeld 25 jaar oud, sommige treinen dateren van 1966. Dat leidt tot onbetrouwbaar treinmaterieel dat niet voldoet aan de terechte verwachtingen van de reizigers op het gebied van comfort, toegankelijkheid en functionaliteit. In de komende 10 jaar zal 50% van de treinen worden vernieuwd, waardoor een grote sprong voorwaarts kan worden gemaakt op het gebied van comfort en betrouwbaarheid. Meer toegankelijke rijtuigen (elke trein moet een rijtuig hebben dat is uitgerust voor mensen met beperkte mobiliteit), die comfortabeler (meer beenruimte, bagageopslag, ledverlichting, stopcontacten, airconditioning, betere GSM-ontvangst aan boord), stiller en meer zitplaatsen bieden.

• Een aantrekkelijker prijzenbeleid

De nieuwe tariefstructuur van de NMBS omvat een aantal voordelige formules voor jongeren, mensen met een verhoogde tegemoetkoming en senioren. Er zijn nieuwe kortingen voor reizen voor vrije tijd en reizen buiten de spits, inclusief fietsen. De trein houdt ook rekening met maatschappelijke ontwikkelingen door abonnementen aan te bieden die aangepast zijn aan telewerken en schoolabonnementen voor kinderen die afwisselend bij hun gescheiden ouders wonen en werkstudenten. De trein nemen wordt nog goedkoper!

• Stations als knooppunten voor meer toegankelijke mobiliteit

Er zijn 550 stations in ons land, waarvan 20 met meer dan 65.000 reizigers per week. Stations nemen vaak een centrale plaats in onze steden in. Daarom zal 1,863 miljard euro worden geïnvesteerd om ze te moderniseren en toegankelijker te maken. Aan het einde van het contract zullen 176 stations, die samen goed zijn voor 76% van de reizigers, autonome toegang en een warm onthaal bieden aan alle mensen met beperkte mobiliteit. Door 164.000 fietsparkeerplaatsen (+40%) in te richten en de complementariteit met andere vervoerswijzen te ontwikkelen, worden de stations mobiliteitsknooppunten, met de trein als ruggengraat.

• Beter performantiebeheer

Om te bepalen of de in de loop van het contract bereikte resultaten daadwerkelijk overeenstemmen met de ambities die in onderling overleg tussen de spoorwegondernemingen en de Belgische Staat zijn vastgesteld, zijn talrijke prestatie-indicatoren gedefinieerd (KPI’s: stiptheid, naleving van het aanbod, toegankelijkheid, intermodaliteit, milieudoelstellingen, inachtneming van de capaciteit, enz.). Die zullen jaarlijks worden geëvalueerd, met een clausule inzake tussentijdse evaluatie. Dit sturingssysteem, in combinatie met een systeem van financiële prikkels, moet het mogelijk maken het proces van voortdurende verbetering van de dienstverlening te ondersteunen en te begeleiden... en zo NMBS voor te bereiden op de openstelling voor concurrentie die Europa oplegt.

• Een efficiënter spoorwegnet om meer treinen sneller te laten rijden 

Er zal 5,9 miljard euro worden geïnvesteerd in de verbetering van de stiptheid dankzij een plan voor de modernisering van het net dat een inhaalbeweging mogelijk maakt en de spoorwegmaatschappijen een efficiënt net biedt. Dankzij de geleidelijke verbetering van het netwerk zullen alle trajecten waar de snelheid momenteel door technische redenen laag is (60,8 kilometer in 2021) aan het einde van de contracten verdwenen zijn.

• Meer goederen vervoerd per spoor

Elke goederentrein vervangt 50 vrachtwagens op onze wegen. Het performantiecontract voorziet in een verdubbeling van het goederenvervoer per spoor, die mogelijk wordt gemaakt door een betere samenwerking tussen Infrabel, de havens, de industriëlen en de goederenvervoerders, door de ontwikkeling van informaticatools die een flexibelere planning en reservering van de trajecten mogelijk maken en door nieuwe uitwijksporen die het verkeer van treinen met een lengte van 740 meter (24/7) mogelijk maken.

De trein was de partner voor de industriële revolutie. Met deze contracten, de bedrijfsplannen en de planning van de investeringen voor de komende 10 jaar, met de modernisering van het beheer van zijn twee spoorwegmaatschappijen, geeft België zichzelf de middelen om van de spoorwegen een belangrijke partner in de ecologische transitie te maken.'